Χρειαζόμαστε όραμα και στρατηγικό σχέδιο για να βρουν δουλειές τα νέα παιδιά
Παράλληλα, θα πρέπει να λάβει υπόψιν του τα βασικά ζητήματα που απασχολούν το νησί μας με έμφαση στο μεταναστευτικό, την ανεργία, τη ναυτιλία, τα έργα υποδομής, τον τουρισμό, την καινοτομία και τη μαστίχα. Όπως είπε ο Βουλευτής, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη ρήτρα νησιωτικότητας όπως είχε θεσμοθετηθεί από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ώστε να επιτύχουμε σε κάποια ζητήματα, όπως π.χ. στο νησιωτικό ΦΠΑ, μία ειδική αντιμετώπιση για τα νησιά μας. Ακολουθεί ολόκληρη η εισήγηση του κ. Μηταράκη:
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ: “Ευχαριστώ πάρα πολύ, κύριε Πρόεδρε. Κύριε Περιφερειάρχη ευχαριστούμε πάρα πολύ που είστε σήμερα στην Επιτροπή και για την πολύ πλήρη παρουσίαση που κάνατε των θεμάτων του βορείου Αιγαίου.
Πολύ καλά ξεκινήσατε με το θέμα του μεταναστευτικού και ήθελα να συγχαρώ την περιφέρεια βορείου Αιγαίου για την εκπληκτική δουλειά που έχετε κάνει τους τελευταίους δώδεκα μήνες με τις τεράστιες ροές που αντιμετωπίζουν τα νησιά μας. Νομίζω τα ποσοτικά στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά.
Το 2014 μπήκαν στην Χίο έξι χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες. Το 2015 αυτό έφτασε στις 124.000. Και ήδη το πρώτο μήνα του 2016 έχουν εισέλθει περίπου 15.000 μετανάστες και πρόσφυγες. Αν είχαν κλείσει τα σύνορα της Χίου πέρσι τα τρία τέταρτα του πληθυσμού θα ήταν μετανάστες και πρόσφυγες, για να καταλάβουμε το μέγεθος των ροών.
Το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, έχουμε ζητήσει από τον Οκτώβριο να ορίσει ένα συντονιστή ανά νησί για να βοηθήσει όλες τις υπηρεσίες κεντρικής κυβέρνησης να αντιμετωπίσουν την κρίση, ακόμα περιμένουν.
Επίσης, οι πολίτες της Χίου χρεώθηκαν για να αγοράσουν το κτίριο στο οποίο εγκαινιάστηκε προχθές από τον κ. Υπουργό Εθνικής Άμυνας, το hotspot. Έχω ζητήσει σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή, στον κ. Μουζάλα, να δεσμευτεί η κυβέρνηση ότι θα εξοπλίσει αυτό το κτίριο. Αυτή τη στιγμή, μόνο το ένα τρίτο του κόστους της έχει καλυφθεί από την κεντρική κυβέρνηση και τα άλλα δύο τρίτα του κόστους έχουν δανειστεί ο δήμος Χίου και θα το πληρώσουν οι δημότες της Χίου αν δεν υπάρξει κάποια ενέργεια από το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Να συγχαρώ, λοιπόν, εσάς, τον Αντιπεριφερειάρχη σας, τον κ. Σταμάτη Κάρματζη, αλλά και τον δήμαρχο τον Μανώλη τον Βουρνού, που έχουνε κάνει πάρα πολλή δουλειά σ’ αυτό τον τομέα.
Κυρία Περιφερειάρχη, το μεγάλο θέμα των νησιών πέρα από το μεταναστευτικό είναι και η ανεργία. Είναι τα νέα τα παιδιά που ψάχνουν να βρουν μια προοπτική να μείνουν στο τόπο τους. Νησιά τα οποία στο παρελθόν σε προηγούμενες δεκαετίες αποτέλεσαν βάση της μετανάστευσης Ελλήνων στο εξωτερικό.
Χρειαζόμαστε, λοιπόν, ένα όραμα. Και χρειαζόμαστε το στρατηγικό σχέδιο της επόμενης πενταετίας να δώσει έμφαση στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Πάνω σε αυτό υπάρχει και το θέμα της κατανομής της προτεραιότητας της ευθύνης το ποιος είναι ο επισπεύδον μεταξύ κεντρικής κυβέρνησης και περιφέρειας.
Και η πραγματικότητα είναι ότι οι περιφέρειες ακόμα δεν έχουν λάβει τους πόρους που χρειάζεται για να είναι αυτή στην πρώτη γραμμή της χάραξης της αναπτυξιακής πολιτικής. Και νομίζω στα πλαίσια της συζήτησης που πάντα θα γίνεται μεταξύ της κατανομής πόρων και ευθυνών, μεταξύ κεντρικής κυβέρνησης περιφέρειας και δήμων, χρειάζεται να δώσουμε μεγάλη έμφαση στις περιφέρειες.
Να σας ρωτήσω, λοιπόν, κυρία Περιφερειάρχη τι προτεραιότητα θα βάλουμε για τα βασικά έργα υποδομής που χρειάζεται το νησί μας για να στηρίξει κατ’ αρχήν τον τουρισμό.
Είπε ο κ. Σεβαστάκης ότι στα νησιά του βορείου Αιγαίου υπάρχει μια πιο ισορροπημένη οικονομική ανάπτυξη, δεν στηριζόμαστε μόνο στο τουρισμό. Στην Χίο ο τουρισμός όμως είναι ένα πολύ μικρό μέρος των εσόδων, μόνο αν εξαιρέσουμε τους τουρίστες από τη γείτονα που έρχονται για μία ή δύο μέρες, μόνο 8 χιλιάδες τουρίστες προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της Χίου το 2015. Είναι ένα πάρα πολύ μικρό νούμερο που βαίνει μειούμενο παρά την αύξηση του τουρισμού σε όλη την Ελλάδα.
Να σας ρωτήσω, λοιπόν, κυρία Περιφερειάρχη τι σχέδια έχετε για το θέμα του αεροδρομίου, το οποίο η προηγούμενη κυβέρνηση ολοκλήρωσε το Δεκέμβριο του 2014 την απαραίτητη απαλλοτρίωση, ώστε να υπάρχει η έκταση που χρειάζεται για την επέκταση του διαδρόμου προσγείωσης. Επέκταση απαραίτητη για να μπορούν να έρχονται μεγαλύτερα αεροσκάφη από αυτά που έρχονται σήμερα, για να μπορούν να έρχονται κατευθείαν πτήσεις από προορισμούς της Ευρώπης, αν αυτό θα μπει στην προτεραιότητα τη δικιά σας.
Όπως επίσης και το θέμα για τα λιμάνια της Χίου. Το λιμάνι το κεντρικό και το λιμάνι των Μεστών, για να μπορέσουμε να μειώσουμε και το κόστος της ακτοπλοϊκής σύνδεσης μεταξύ ηπειρωτικής Ελλάδος, Πειραιά κυρίως αλλά και Θεσσαλονίκης και Χίου.
Για το θέμα της μαρίνας, για το θέμα του τελωνείου. Επίσης, να ρωτήσω για το θέμα των οδικών αξόνων που είναι σημαντικές να γίνουν στην Χίο και υπάρχουν πολλά έργα που έχουν παγώσει, όπως η παράκαμψη της Καλιμασιάς, η παράκαμψη του Χαλκιούς, η παράκαμψη του Αγίου Γεωργίου, έργα τα οποία είναι σημαντικά για τη Χίο.
Ως προς το θέμα της τουριστικής ανάπτυξης να σημειώσω επίσης επ΄ ευκαιρία ότι η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-ΑΝ.ΕΛ βάζοντας στη μπάντα προς τιμήν του τις ιδεοληψίες ενέκρινε ένα έργο fasttrackσε όλο το 2015 και ήταν το έργο του ξενοδοχειακού συγκροτήματος στη Χίου, που η Χίος έχει χρόνια να δει μια μεγάλη επένδυση και στον τουρισμό θα είναι το μόνο μεγάλο ξενοδοχείο που έχουμε στο νησί. Αυτή η απόφαση ελήφθη από την Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων τον Οκτώβριο, δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί το ΦΕΚ.
Έχουν περάσει σχεδόν 4 μήνες, έχει ληφθεί μια απόφαση σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο, στη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων και ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί στο ΦΕΚ η απόφαση η θετική που ανακοινώθηκε εκείνη την ημέρα. Αυτά ως προς τον τομέα του τουρισμού.
Να αναφέρω, επίσης, δύο άλλα θέματα που θίξατε τα οποία αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη Χίο. Αναφέρατε τη μαστίχα. Η μαστίχα πράγματι είναι ένα μοναδικό προϊόν και η μαστίχα κατάφερε να αναπτυχθεί και να στηρίξει το εισόδημα κυρίως του μικρουπαραγωγού. Γνωρίζετε κα Περιφερειάρχη, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι η μαστίχα κατά κανόνα, κατά 80% και πλέον παράγεται από μικροκαλλιεργητές. Έχει τεθεί ένα θέμα πρόσφατα για το θέμα της αναγκαστικότητας του συνεταιρισμού της Χίου. Ομόφωνα οι φορείς του νησιού, ομόφωνα όλοι οι παραγωγοί θέλουν να διατηρηθεί η αναγναστικότητα. Η κυβέρνηση απ΄ό,τι ακούμε σκοπεύει να φέρει νομοσχέδιο και να θίξει την αναγκαστικότητα. Την Παρασκευή ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης απάντησε σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή του συναδέλφου μου του ΣΥΡΙΖΑ του κ. Ανδρέα Μιχαηλίδη και ουδόλως δεσμεύτηκε για τη διατήρηση της αναγκαστικότητας, ούτε είπε ότι είναι η προτεραιότητα του Υπουργείου. Είναι σημαντικό αυτό για το νησί της Χίου, όπως, επίσης, με το θέμα της ναυτιλίας είναι επίσης πάρα πολύ σημαντικό η διατήρηση του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου. Είναι βασικός πυλώνας στήριξης της οικονομίας της Χίου οι απόμαχοι της θάλασσας.
Επίσης, κα Περιφερειάρχη, θέλω να ρωτήσω για το θέμα της καινοτομίας. Τα νησιά μας έχουν νέα παιδιά μορφωμένα με μεγάλη διάθεση να προσφέρουν. Η νησιωτικότητα αποτέλεσε πάντα πρόβλημα, κόστος στη μεταφορά εμπορευμάτων. Ήμασταν αποκομμένοι. Ένας παραγωγός στη Χίο που παράγει ένα γενικό προϊόν για να το στείλει αυτό στην ηπειρωτική Ελλάδα έχει πολύ μεγάλο κόστος μεταφοράς. Οι ιχθυοκαλλιέργειες που αναπτύχθηκαν στη Χίο το αντιμετωπίζουν, οι παραγωγοί γάλακτος στη Χίο το αντιμετωπίζουν. Στις νέες τεχνολογίες η απόσταση πλέον δεν είναι θέμα. Μπορούμε λοιπόν να πάρουμε πρωτοβουλίες στο Βόρειο Αιγαίο για να ενισχύσουμε τα νέα παιδιά που έχουν τεχνολογικές ιδέες και μπορούν να μην αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της νησιωτικότητας και σε αυτό θα πάρω κι εγώ κάποιες πρωτοβουλίες τους επόμενους μήνες.
Να τονίσω κλείνοντας για το θέμα της νησιωτικότητας, ήταν πολύ σημαντικό αυτό που είπατε. Το Σύνταγμα απαιτεί να υπάρχει μια ειδική αντιμετώπιση των νησιών και η προηγούμενη κυβέρνηση το 2013 νομοθέτησε κιόλας στηριζόμενη στο αντίστοιχο άρθρο του Συντάγματος τη ρήτρα νησιωτικότητας, την οποία όμως δεν είδαμε να εφαρμόζεται. Αντίθετα το 2015 είδαμε μια αντίθετη ρήτρα νησιωτικότητας. Το μόνο συγκριτικό πλεονέκτημα που είχαν τα νησιά μας από δημοσιονομική άποψη, που ήταν ο μειωμένος συντελεστής Φ.Π.Α δυστυχώς συμπεριληφθεί στις προτάσεις του κ. Τσίπρα προς τους θεσμούς. Στη 47σέλιδη πρόταση του κ. Τσίπρα εμείς βάλαμε στο τραπέζι το θέμα της κατάργησης του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α και η κυβέρνηση τελικά το έφερε και το νομοθέτησε τον Αύγουστο. Άκουσα με προσοχή το συνάδελφο της Σάμου, ο οποίος είπε ότι αυτό μπορεί να αλλάξει. Μακάρι, αλλά αυτό δεν το έχω ακούσει από ανώτατα κυβερνητικά χείλη. Δεν το έχω ακούσει να είναι μέρος της αξιολόγησης. Δεν έχω ακούσει να είναι στο τραπέζι της συζήτησης με τους θεσμούς. Το κόμμα για εσωτερική κατανάλωση στα ελληνικά μέσα μαζικής επικοινωνίας δεν το ακούμε εκεί που πρέπει, στο Χίλτον, εκεί που γίνεται η διαπραγμάτευση. Ελπίζω, λοιπόν, ότι η κυβέρνηση θα φέρει αυτό το θέμα.
Ένα άλλο θέμα είναι το θέμα των πολύ μικρών νησιών. Τα πολύ μικρά νησιά αντιμετωπίζουν τα ίδια γραφειοκρατικά βάρη που αντιμετωπίζουν τα μεγάλα νησιά, τα ίδια γραφειοκρατικά βάρη που αντιμετωπίζει η ηπειρωτική Ελλάδα. Πολλά πράγματα ίσως είναι εύκολα να γίνουν στην ηπειρωτική Ελλάδα, π.χ. να έρθει για ένα κατάστημα ένα υγειονομικού ενδιαφέροντος η επιθεώρηση πυροσβεστικής. Στα μικρά νησιά δεν υπάρχει πυροσβεστική και για να εγκριθεί η μετακίνηση κάποιου από τη Χίο να πάει στα Ψαρά μπορεί να απαιτήσει μήνες. Θυμάμαι ότι στις Οινούσσες περιμέναμε μήνες να έρθει επιθεωρητής για να δει την παιδική χαρά για να λειτουργήσει. Στην ηπειρωτική Ελλάδα αυτό είναι απλό, θα έρθει κάποιος. Μήπως, λοιπόν, θα έπρεπε και αυτό είναι διακομματικό το θέμα, να δούμε κατά πόσο μπορούμε να κάνουμε ένα ειδικό νομοσχέδιο για τα μικρά νησιά και να μειώσουμε τα γραφειοκρατικά βάρη. Πράγματα που θεωρούμε δεδομένα στην ηπειρωτική Ελλάδα για τις Οινούσες, για τα Ψαρά, για άλλα νησιά των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων δεν είναι τόσο απλά και δεδομένα;”
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΓΑΚΗΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): “Θα ήθελα να ενημερώσω τον κ. Μηταράκη ότι είχε γίνει μια σύσκεψη ειδικά για τα μικρά νησιά. Στην Αίγινα, δεν θυμάμαι πότε, γίνεται ένα συνέδριο των μικρών νησιών και έχουμε προσκληθεί ως περιφέρεια. Νομίζω ότι όποιος θέλει να μετέχει, να δώσουμε ονόματα.”
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ: “Θα χαρώ πολύ να συμμετάσχω. Το θέμα είναι να ζητήσουμε από αυτήν την συνεδρίαση να υπάρξει ένα κείμενο απαραίτητων νομοθετικών βελτιώσεων στην υφιστάμενη νομοθεσία, κάτι που μπορούμε να συμφωνήσουμε πιθανόν και διατμηματικά, να άρουμε εμπόδια για τα μικρά νησιά για βασικές λειτουργίες που είναι σημαντικότατες για την παραμονή των κατοίκων στα νησιά.”