Τα ΣΔΙΤ αποτελούν σημαντικότατο εργαλείο για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομία
Ν. ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ: Κατ’ αρχήν σας ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας σήμερα εδώ. Θέλαμε να σας ενημερώσουμε για εξελίξεις στο θέμα των συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Ένα σημαντικότατο εργαλείο για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, στο οποίο έχουμε ιδιαίτερα θετικές εξελίξεις.
Έχουμε πλέον εμφανή σημάδια ότι η Ελλάδα επανακάμπτει. Επανακάμπτει και για να το πετύχει αυτό εκτός από τη μεγάλη προσπάθεια να σταθεροποιήσει τις δυνατότητές της καινοτομεί σε πολλά επίπεδα.
Δυο βασικά σημεία… Πρώτο σημείο. Η Ελλάδα επανήλθε στην αγορά των ΣΔΙΤ το 2014 με την υπογραφή τριών συμβάσεων συνολικής αξίας 130 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτά είναι τα πρώτα έργα ΣΔΙΤ που υπογράφονται από το 2009. Φέρνουν φέτος τη χώρα μας τέταρτη στη γενική κατάταξη πανευρωπαϊκά στην υλοποίηση έργων ΣΔΙΤ για το πρώτο εξάμηνο του 2014.
Παράλληλα, μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2015 αναμένεται να υπογραφούν νέες συμβάσεις ΣΔΙΤ συνολικής αξίας 650 εκατομμυρίων Ευρώ. Για έργα ουσιαστικής προόδου που βελτιώνουν την καθημερινότητα του πολίτη.
Αφορούν στους τομείς της διαχείρισης των απορριμμάτων, των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, στις κοινωνικές υποδομές και την αστική ανάπτυξη.
{slideshare}[slideshare id=40101056&doc=2014-141010023736-conversion-gate02]{/slideshare}
Δεύτερο σημαντικό σημείο. Στα ελληνικά έργα ΣΔΙΤ έχουμε ένα καινοτόμο μείγμα χρηματοδότησης. Η χρηματοδοτική συμμετοχή του δημοσίου στα έργα ΣΔΙΤ γίνεται μέσω των ΕΣΠΑ και άλλων εργαλείων των διαρθρωτικών ταμείων, όπως το JESSICA. Και θέλω να τονίσω ότι φέτος για πρώτη φορά μετά το 2009 συμμετέχει ξανά στη χρηματοδότηση έργων ΣΔΙΤ η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Μια ακόμη καινοτομία για τα ελληνικά δεδομένα είναι ότι η αποπληρωμή των έργων γίνεται σταδιακά και σε βάθος χρόνου και όχι με την παραλαβή και στη βάση ενός λεπτομερούς μηχανισμού αξιολόγησης της ποιότητας του έργου. Αυτό δίνει ισχυρά κίνητρα στους κατασκευαστές να τηρούν τα χρονοδιαγράμματα και να παράγουν έργα υψηλού επιπέδου.
Κυρίες και κύριοι, η απόσταση που διανύθηκε είναι μεγάλη. Όλοι θυμόμαστε πριν από 2,5 χρόνια την κατάσταση στα δημόσια έργα. Η κρίση και τα νέα δημοσιονομικά δεδομένα, ο περιορισμός του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων και η αδυναμία των ελληνικών τραπεζών να εκταμιεύσουν κεφάλαια, είχαν καταστήσει ουσιαστικά αδύνατο για το ελληνικό δημόσιο να τρέξει αρκετούς επαρκείς νέους διαγωνισμούς.
Και αυτό γιατί στα έργα ΣΔΙΤ χρειάζεται ένα δημόσιο τομέα που να έχει την επάρκεια και τη δυνατότητα να σχεδιάσει και να χρηματοδοτήσει. Ενώ παράλληλα χρειάζεται έναν ιδιωτικό τομέα που να έχει το περιθώριο να επενδύσει και ένα τραπεζικό σύστημα με την απαιτούμενη κεφαλαιακή ρευστότητα για να δανείσει.
Μέχρι πρόσφατα και με την κλιμάκωση της πρωτοφανούς κρίσης, οι τρεις αυτές προϋποθέσεις δεν συνέτρεχαν. Τώρα αυτό αλλάζει. Αυτά τα δυο χρόνια καταφέραμε με συστηματικό και μεθοδικό τρόπο να ανατρέψουμε το δυσμενές κλίμα, να εκσυγχρονίσουμε το θεσμικό πλαίσιο των επενδύσεων, να αντληθούν κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και να αυξηθούν οι άμεσες ξένες επενδύσεις.
Η χώρα μας έχει επανέλθει στη χρηματοδότηση και υλοποίηση μακροχρόνιων επενδύσεων. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν επανακάμψει στη χρηματοδότηση των έργων και οι ελληνικές ιδιωτικές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα πλέον να συμμετάσχουν ισότιμα με τις ξένες εταιρείες σε αυτούς τους διαγωνισμούς.
Σε ό,τι αφορά τα ΣΔΙΤ το θεσμικό πλαίσιο λειτουργεί και φτιάχνει πραγματικές ευκαιρίες για επενδύσεις και υψηλής ποιότητας δημόσια έργα. Κι αυτό δεν είναι δυστυχώς αυτονόητο. Όμως πλέον οι διαδικασίες ανάθεσης είναι απόλυτα ξεκάθαρες, διαφανείς και σύννομες με τις κοινοτικές οδηγίες. Οι χρόνοι έχουν μειωθεί σημαντικά, ώστε να μην αποθαρρύνονται οι επενδυτές και το δημόσιο, πάρα πολύ σημαντικό με τα έργα ΣΔΙΤ, δεν επιβαρύνεται με υπερτιμολογήσεις και με καθυστερήσεις.
Θα σας φέρω πέντε παραδείγματα ενδεικτικά της νέας κατάστασης. Πρώτον, όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα απειλείται με τεράστια πρόστιμα για τη μη οικολογική και ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων. Στο πλαίσιο αυτό ξεκινήσαμε σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, 13 έργα ΣΔΙΤ σε όλη την επικράτεια προϋπολογισμού 1,5 δις ευρώ. Έργα που καλύπτουν το 70% του ελληνικού πληθυσμού.
Ήδη σε πέντε περιπτώσεις, στην Πελοπόννησο, στην Δυτική Μακεδονία, στην Ήπειρο, στις Σέρρες και την Ηλεία, έχουμε αναδόχους και προχωράει γρήγορα και η διαδικασία για την Αλεξανδρούπολη.
Σε όλα αυτά τα έργα υπάρχουν αυστηρός δημόσιος έλεγχος, ανοιχτές τεχνολογίες, είναι ανοιχτοί οι διαγωνισμοί, έντονος ανταγωνισμός και το κύριο κριτήριο της επιλογής είναι η χαμηλότερη τιμή με την οποία θα επιβαρυνθεί ο πολίτης.
Ως αποτέλεσμα έχουμε απόλυτα ορθά περιβαλλοντικά έργα, λύνουμε ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα με έργα σωστά διαστασιολογημένα και με χαμηλό κόστος για τον πολίτη.
Δεύτερο παράδειγμα για τα έργα ΣΔΙΤ. Η επίσημη πρόταση που κατέθεσε πρόσφατα η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων για την υλοποίηση ως έργων ΣΔΙΤ των xray– scannersστα τελωνεία μας. Για το Υπουργείο Οικονομικών είναι έργο αναγκαίο και προγραμματισμένο εδώ και περίπου 20 χρόνια. Μέχρι σήμερα όμως δεν είχε επιτευχθεί η όποια προμήθεια με τον τυπικό τρόπο εκτέλεσης ενός δημοσίου έργου.
Με την διαδικασία των ΣΔΙΤ επελέγη τελικά, είμαστε βέβαιοι ότι το δημόσιο θα αποκτήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα ένα σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, καθώς ο ανάδοχος θα αμείβεται στη βάση της συνεχούς λειτουργίας αυτού του συστήματος. Το δημόσιο θα διατηρήσει την εξουσία του ελέγχου, η οποία δεν δίνεται φυσικά στον ιδιωτικό τομέα, ενώ παράλληλα θα δημιουργηθεί και αρχείο απ’ όλα αυτά τα σκαναρίσματα, το οποίο θα συνδέεται ηλεκτρονικά με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων για να υπάρχει και η δυνατότητα επανελέγχου.
Τρίτο παράδειγμα πρόσφατο που θέλω να αναφερθώ είναι η υπογραφή της σύμβασης για την κατασκευή 14 σχολείων σε 7 δήμους της Αττικής. Είναι το πρώτο έργο στην Ευρωπαϊκή Ένωση που χρηματοδοτήθηκε από κοινού από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA.
Για το λόγο αυτό για να προχωρήσει το έργο χρειάστηκε και η ειδική έγκριση από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το δημόσιο θα αποπληρώσει το έργο μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής. Και έπειτα από τη διενέργεια ποιοτικού ελέγχου και καλής ποιότητας λειτουργίας των υποδομών, καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής αυτών των σχολείων. Και αυτό είναι μια ακόμη σημαντική ειδοποιός διαφορά με το παρελθόν, γιατί είναι γνωστές σε όλους μας οι περιπτώσεις όπου το δημόσιο παραλάμβανε έργα με καθυστέρηση και με χειρότερες ποιοτικές προδιαγραφές από τις αναμενόμενες.
Τέταρτο. Το έργο των επτά πυροσβεστικών σταθμών συνολικής αξίας 25,9 εκατομμυρίων ευρώ. Αναμένουμε εντός των επόμενων εβδομάδων την παραλαβή του εβδόμου θα είναι το πρώτο έργο ΣΔΙΤ που τελικά ολοκληρώνεται στη χώρα μας. Γιατί μιλάμε πολλά χρόνια για ΣΔΙΤ, έχουμε πολλές αναθέσεις που είναι ενεργές πλέον, αλλά ολοκλήρωση, παράδοση όλου του έργου είναι η πρώτη φορά που θα έχουμε.Καθυστέρησε το έργο. Η καθυστέρηση όμως στην παράδοση όχι μόνο δεν κόστισε στους Έλληνες πολίτες, αλλά αντίθετα το δημόσιο εξοικονόμησε 5,7 εκατομμύρια ευρώ, παραλαμβάνοντας τελικά ποιοτικές υποδομές.
Πέμπτον. Να αναφερθώ στο έργο της τηλεματικής για τις αστικές συγκοινωνίες. Η σύμβαση υλοποίησης υπογράφτηκε μόλις πριν από πέντε μήνες και ήδη λειτουργούν πιλοτικά οι πρώτες έξυπνες στάσεις που αναβαθμίζουν ουσιαστικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους Αθηναίους, αλλά και στους πολλούς επισκέπτες που η πόλη μας φέτος είχε.
Νομίζω ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέσω της διαδικασίας των ΣΔΙΤ το κράτος έχει ένα σημαντικό πολλαπλασιαστή ισχύος, καθώς με λιγότερους δημόσιους πόρους μπορούμε να κάνουμε περισσότερα και καλύτερα έργα.
Παράλληλα η αγορά δείχνει την εμπιστοσύνη της στο θεσμό, καθώς στους διαγωνισμούς των έργων ΣΔΙΤ συμμετέχουν πολλές ελληνικές και διεθνείς εταιρείες και μικρού μεγέθους και μεγαλύτερες.
Η μεγάλη διασπορά προάγει τον υγιή ανταγωνισμό και αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο που δείχνει ότι κάτι αλλάζει στην ελληνική οικονομία. Η χώρα μας με αργά, αλλά σταθερά βήματα φτιάχνει το παζλ της ανάπτυξης. Ξαναμπαίνει στο χάρτη των επενδύσεων, ενώνει δυνάμεις, ενεργοποιεί σύγχρονα εργαλεία και προχωράει στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις με σκοπό την παροχή δημοσίων αγαθών στους πολίτες.
Αθροίζει τις δυνάμεις της και συμπράττει για τη δημιουργία κοινωνικών υποδομών και θέσεων εργασίας. Τα έργα ΣΔΙΤ είναι μια ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία.
Πριν δώσω τον λόγο στον Ειδικό Γραμματέα ΣΔΙΤ τον κ. Νικόλαο Μαντζούφα, τον οποίο θέλω να συγχαρώ για τη δουλειά που έχει κάνει τα τελευταία χρόνια, θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο αν μου επιτρέπετε με αφορμή μια επιστολή που απέστειλε η Περιφερειάρχης Αττικής προς όλους τους Δημάρχους της Περιφέρειας σχετικά με το φλέγον θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων της Αττικής.
Όλα όσα σας περιέγραψα για την εξέλιξη των ΣΔΙΤ σηματοδοτούν τη δυναμική επαναφορά της χώρας μας, τη σταδιακή επικράτηση ενός δημιουργικού τρόπου σκέψης και δράσης για την ανάπτυξη. Και είναι πραγματικά κρίμα που η κα Δούρου, προφανώς επειδή δεν έχει συνειδητοποιήσει, παρά την ανάληψη των καθηκόντων της, τη διαφορά μεταξύ Διοίκησης και διαμαρτυρίας, μεταξύ Διοίκησης και αντιπολίτευσης, δεν θέλει να προχωρήσει εκείνα τα έργα, που βάζουν μια οριστική λύση στη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής. Έργα, που ίδιοι οι Δήμοι η ίδια η Περιφέρεια με σύννομο τρόπο κατέθεσε στη διυπουργική Επιτροπή πριν από αρκετούς μήνες.
Επιλέγει τελικά κυριολεκτικά να «βάλει τα σκουπίδια κάτω από το χαλί». Θέλω να πιστεύω πως οι εξελίξεις θα ξεπεράσουν αυτές τις άγονες νοοτροπίες. Η χώρα βρίσκεται ενώπιων πολύ βαριών προστίμων για τη μη επίλυση του θέματος της διαχείρισης των απορριμμάτων. Ας δώσουμε λύσεις τώρα.
Κύριε Μαντζούφα.
Ν. ΜΑΝΤΖΟΥΦΑΣ: Ευχαριστώ πολύ κ. Υπουργέ. Κυρίες και κύριοι καλημέρα και από εμένα, θα προχωρήσουμε σε μια πιο λεπτομερέστερη παρουσίαση των δράσεων και των πολιτικών μας στον τομέα των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα αλλά και των ήδη εξελίξεων οι οποίες υπάρχουν.
ΣΔΙΤ συμπράττοντας για την ανάπτυξη. Συμπράττοντας ποιοι; Κατ’ αρχάς να πω συμπράττοντας μεταξύ του το Δημόσιο. Δεν είναι αυτονόητο. Όλα αυτά τα έργα απαιτούν πολύ στενή συνεργασία πολλών Υπουργείων, Τοπικών Αυτοδιοικήσεων, φορέων που μόνο αν καταφέρουν αυτοί να συμπράξουν, μετά μπορούν να συμπράξουν και με τον ιδιωτικό τομέα.
Σε αυτό τον τομέα πραγματικά αυτό επιτυγχάνεται και γι’ αυτό μεταξύ άλλων είναι κι ένας ισχυρός λόγος για τον οποίο έχουμε πολύ μεγάλη συμμετοχή ιδιωτικής δυνητικής επένδυσης και με απτά αποτελέσματα.
Θα δείτε λίγο αργότερα, το ανέφερε και ο κ. Υπουργός ότι η Ελλάδα για το 2014 επανήλθε στην αγορά μετά το 2009 και επανήλθε μάλιστα με πολύ δυναμικό τρόπο όπως θα δείτε αργότερα. Συνολικά η διυπουργική Επιτροπή τους τελευταίους 24 μήνες έχει εγκρίνει 15 έργα ύψους 1,8 δις ευρώ ενώ εξελίσσονται και τα υπόλοιπα έργα.
Στην επόμενη διαφάνεια θα δείτε ποια είναι τα 15 αυτά έργα, τα οποία έχουν εγκριθεί τους τελευταίους μήνες, έργα στον τομέα διαχείρισης απορριμμάτων από την Αττική, την Αχαΐα, την Ήπειρο, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κέρκυρα, 3 έργα ευρυζωνικών δικτύων σε τη χώρα πάρα πολύ σημαντικό έργο αναπτυξιακό, 18 μικρά κολυμβητήρια και γυμναστήρια τα οποία σημειώνω ότι ο ανάδοχος θα έχει την πλήρη συντήρηση αυτών, αλλά η λειτουργία θα είναι στους Δήμους προς τους πολίτες δηλαδή, τη μαρίνα του Ναυπλίου και δυο έργα τα οποία είναι της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών η Ιχθυαγορά μια για πρώτη φορά οργανωμένη ιχθυαγορά στην Αττική για πρώτη φορά στην Ελλάδα και το έργο της στάθμευσης των οχημάτων στην κεντρική αγορά, ώστε να γίνεται με πολύ πιο οργανωμένο τρόπο. Το πρώτο έργο έχει ήδη ξεκινήσει η δημοπράτησή του.
Τι έχουμε πετύχει όλους αυτούς τους μήνες, με καθόλου όπως ανέφερε ο κ. Υπουργός αυτονόητο τρόπο. Το 1ο εξάμηνο του ’14 μετά από όπως βλέπετε από το 2009 είχαμε τρεις συνεχούς μήνες τρεις υπογραφές συμβάσεων για 14 σχολικές υποδομές στην Αττική, 10 αντιστοίχως και την τηλεματική στις αστικές συγκοινωνίες Αθηνών.
Γι’ αυτά τα τρία έργα και ίσως σε μια προσεχή ευκαιρία θα το δείξουμε- οι εργασίες έχουν ξεκινήσει. Αν δείτε τη Βασιλίσσης Σοφίας ήδη υπάρχουν οι πρώτες τηλεματικές στάσεις, με τη Γραμμή 224 να δείχνει πότε έρχεται το επόμενο λεωφορείο. Μάλιστα χαρακτηριστικά την Κυριακή είχα πάει και το έβλεπα και ένας κάτοικος είπε αυθόρμητα «είχα δει στη Στοκχόλμη κάποια στιγμή κάτι τέτοιο».
Θέλω να δείξω με αυτό ότι είναι έργα τα οποία έχουν έντονη κοινωνική απήχηση και έντονη αναγκαιότητα. Προφανώς την ίδια ώρα το ίδιο ισχύει και για τις 24 σχολικές υποδομές στην Αττική. Σε όλα αυτά τα έργα υπάρχουν εργοτάξια αυτή τη στιγμή. Εργοτάξια, τα οποία χαρακτηριστικά να πω δυο Δημάρχους οι οποίοι λένε το όνειρο και το όραμα 15 ετών γίνεται πραγματικότητα, οι οποίοι πίεζαν πάρα πολλούς μήνες γιατί δεν μπορούσαμε να κλείσουμε τη χρηματοδότηση και εμείς τους λέγαμε «κάντε λίγο υπομονή και πραγματικά αυτό θα πραγματοποιηθεί». Και τώρα βλέπουν ένα εργοτάξιο να εξελίσσεται πλήρως με πολύ αυστηρό χρονοδιάγραμμα και άρα με πολύ ορατό τον στόχο υλοποίησης ώστε το Σεπτέμβριο του ’16 τα παιδιά αυτών των περιοχών να πάνε σε αυτά τα δημόσια σχολεία, με πάρα πολύ ποιοτικές υποδομές που θα ενισχύσουν τη δημόσια εκπαίδευση.
Αυτά ως προς την υπογραφή. Την ίδια ώρα έχουμε και νέες συμβάσεις στις οποίες έχουμε αναδείξει αναδόχους. Αναφέρομαι στο ηλεκτρονικό εισιτήριο των αστικών συγκοινωνιών, επίσης αντιλαμβάνεστε πόσο αναγκαίο έργο είναι σε πολλαπλό επίπεδο. Έχουμε τα τρία έργα των ευρυζωνικών υποδομών και τα πέντε έργα διαχείρισης απορριμμάτων που έχουμε αναδόχους: Πελοπόννησο, Δυτική Μακεδονία, Σέρρες, Ηλεία και Ήπειρος.
Χαρακτηριστικά να πω ότι στα δύο έργα των απορριμμάτων γιατί είναι υποχρέωση μεταξύ άλλων του αναδόχου να βγάλει την περιβαλλοντική αδειοδότηση ειδάλλως δεν υπογράφεται σύμβαση, στη βάση της τεχνολογίας την οποία έχει επιλέξει, με ανοιχτές τεχνολογίες με κύριο κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή για τον πολίτη, με υποχρέωση όμως του αναδόχου πριν υπογράψει, να αδειοδοτήσει περιβαλλοντικά την επένδυση και προφανώς να την κλείσει και χρηματοδοτικά.
Στις δυο των περιπτώσεων Πελοπόννησο και Ηλεία αυτή τη στιγμή έχουν εκδοθεί οι αντίστοιχες ΑΕΠΟ σε χρόνους πραγματικά ρεκόρ αν σκεφτείτε και αναλογιστείτε αντίστοιχες προσπάθειες ετών. Και χρόνους ρεκόρ, οι οποίοι έχουν επιτευχθεί γιατί έχει συμπράξει το δημόσιο. Έχει συμπράξει, ώστε τελικά αυτό το οποίο πρέπει να είναι υποχρέωση του δημοσίου να βοηθάει, να κόβει το redtapeτο οποίο μπλοκάρει τα πράγματα, συμπράττοντας όλοι τελικά να οδηγήσουμε τους επενδυτές σε μια βιώσιμη επένδυση προς όφελος όμως των πολιτών πάντα.
Αυτό έχει επιτευχθεί και αυτά τα δυο έργα αυτή τη στιγμή πραγματικά πληρούν τα πλέον σύγχρονα περιβαλλοντικά κριτήρια και με την υλοποίησή τους θα αλλάξει και η εικόνα του τι εννοούμε διαχείριση απορριμμάτων. Όχι μια χωματερή η οποία αποτελεί εστία μόλυνσης και μεγάλης παρανομίας γύρω από αυτήν, αλλά πραγματικά σύγχρονες μονάδες οι οποίες υπάρχουν σε όλο τον κόσμο, στον πολιτισμένο κόσμο.
Αυτά είναι τα εννέα έργα στα οποία υπάρχουν ανάδοχοι. Την ίδια ώρα προχωρούν και οι υπόλοιποι διαγωνισμοί των έργων όπως θα δείτε στην επόμενη διαφάνεια. Μπήκαμε στην τελική φάση του διαγωνισμού για τα ψηφιακά πρακτικά των Δικαστηρίων, πάρα πολύ σημαντικό έργο για τους δικηγόρους τους δικαστές ώστε να υπάρχει πλήρης καταγραφή των πρακτικών, ψηφιοποίησή τους, άμεση αναζήτησή τους από τους δικηγόρους, τους διαδίκους ώστε τελικά να υπάρχει ένα οργανωμένο ηλεκτρονικό αρχείο αξιόπιστο. Ξεκίνησε λοιπόν η τελική φάση του διαγωνισμού.
Πάρα πολύ γοργά προχωράει και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη με το Δήμο Αλεξανδρούπολης για τη διαχείριση απορριμμάτων και τα πέντε έργα που είπα συν αυτό, δείχνουν Περιφέρειες, Τοπικές Αυτοδιοικήσεις που πραγματικά πιστεύουν ένα τελικό στόχο. Να σημειώσω εδώ ότι δεν επιβάλλουμε εμείς μια λύση, εμείς ως Υπουργείο Ανάπτυξης και ως διαδικασία έργων ΣΔΙΤ επιδιώκουμε αυτή τη συνεργασία. Αν κάποιος δεν τη θέλει, δεν θα την επιβάλλουμε. Μπορεί να κάνει κάτι άλλο το οποίο την ίδια ώρα είναι υπόλογος, αν αυτό το κάτι άλλο πραγματικά φέρνει τα οφέλη, τα οποία θα δείτε και λίγο αργότερα.
Και σε καμία περίπτωση δεν διακηρύσσουμε ούτε το αλάθητο, ούτε την πανάκεια μην υπάρχει μια τέτοια εικόνα. Πραγματικά το πιστεύουμε, πραγματικά προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο, αλλά απαιτεί μια συνεργασία η οποία μέχρι στιγμής στις περισσότερές των περιπτώσεων πραγματικά υπάρχει και είναι πάρα πολύ γόνιμη.
Επίσης χτες προκηρύχθηκε από τον Υφυπουργό Αθλητισμού τον κ. Ανδριανό, το έργο των έντεκα μικρών κολυμβητηρίων και γυμναστηρίων σε όλη τη χώρα. Έντεκα μικρά γυμναστήρια – κολυμβητήρια στους πολίτες προς μαζική άθληση, όχι επαγγελματική, μαζική άθληση για τον πολίτη και ακολουθούν και οι υπόλοιποι διαγωνισμοί.
Ανέφερε ο κ. Υπουργός το έργο των xray– scannersτων τελωνείων, έργο που περισσότεροι από εσάς θα ξέρετε πάρα πολύ καλά. επί πάνω από 20 χρόνια συζητείται και δεν γίνεται τίποτε. Αυτή τη στιγμή πάρα πολύ οργανωμένα και σημειώνω ξανά την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ του δημοσίου, δηλαδή Υπουργείο Οικονομικών στη συγκεκριμένη περίπτωση και Υπουργείο Ανάπτυξης, πάρα πολύ δυναμικά συντεταγμένα, προχωρούν να δώσουν μια οριστική λύση.
Μια λύση, στην οποία δεν θα πάρουμε απλώς μηχανήματα και θα διακοσμούν τα Τελείωνα, θα πάρουμε μηχανήματα τα οποία θα δουλεύουν προς όφελος των δημοσίων εσόδων. Αυτό το οποίο πετύχαμε αυτό το 1ο εξάμηνο αναφέρθηκε από τον κ. Υπουργό, πραγματικά αυτή τη στιγμή μας κατατάσσει ευρωπαϊκά στην 4η θέση. Το 2009 ήταν η τελευταία σύμβαση, έκτοτε ήμασταν απόντες από αυτή τη χρηματοδότηση, το 1ο εξάμηνο του ’14 είμαστε στην 4η θέση πανευρωπαϊκά.
Και τι εννοούμε 4η θέση πανευρωπαϊκά; Είμαστε στη 4η θέση αναφορικά με την αξία των συμβάσεων, οι τρεις συμβάσεις που υπογράψαμε ως προς το ποσοστό του ΑΕΠ της κάθε χώρας. Βλέπετε λοιπόν σε αυτό το διάγραμμα όπου συνολικά στην Ευρώπη υπογραφήκανε 33 συμβάσεις τάξεως 7 δις ευρώ, ως προς το ΑΕΠ που έχει η κάθε χώρα, δηλαδή ως προς αυτό πρέπει να είναι η σύγκριση των αντίστοιχων έργων, είμαστε μετά το Βέλγιο το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, είμαστε τέταρτοι μετά από αυτούς και ακολουθεί η Δανία, η Ισπανία, η Γαλλία.
Ο τομέας αυτός είναι ένας διεθνοποιημένος τομέας, δεν είναι μια ελληνική πατέντα η οποία προσπαθεί με κάποιον τρόπο να κάνει καλύτερα έργα, βασίζεται σε βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές που τις ακολουθούν και το βλέπετε πλήθος χώρες, 33 συμβάσεις ανέφερα ότι υπογραφήκανε και σε αυτό το διεθνές πρότυπο προσπαθούμε και να το ακολουθήσουμε, αλλά ακόμα και να δημιουργήσουμε και το κάτι παραπάνω και θα δείτε αργότερα ότι όντως το δημιουργούμε.
Τέταρτη θέση λοιπόν ως προς την αξία συμβάσεων σε σχέση με το ΑΕΠ και τέταρτη θέση ως προς τον αριθμό των έργων των οποίων υπογράψαμε. Πρώτη στον αριθμό έργων είναι η Μεγάλη Βρετανία, ακολουθεί η Γερμανία, η Γαλλία και τέταρτη πάρα πολύ εμφανής πλέον στο χάρτη της διεθνούς αυτής αγοράς η Ελλάδα.
Να σημειώσω ότι η αγορά των έργων ΣΔΙΤ είναι μία πολύ ιδιαίτερη αγορά, η οποία όμως σηματοδοτεί πάρα πολλά πράγματα. Οι συμβάσεις αυτές είναι μακροχρόνιες, συνήθως της τάξης των 20-25 ετών. Επενδυτές και χώρες οι οποίες μπορούν και συνάπτουν τέτοιες συμβάσεις σημαίνει μία αξιοπιστία όλων και του δημοσίου αλλά και εμπιστοσύνη του ιδιωτικού τομέα στη μακροχρόνια προοπτική και μίας χώρας.
Αυτό μην το υποτιμούμε, γιατί ένα από τα μεγάλα ζητήματα τα οποία έπρεπε να λυθεί είναι να αποκατασταθεί κι αυτό κάνει αυτή η Κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια πάρα πολύ εντατικά, να αποκαταστήσει τη διεθνή αξιοπιστία, ώστε όντως όχι μόνο εδώ, ευρύτερα, οι επενδυτές να αισθανθούν μία ασφάλεια για μία χώρα η οποία είναι ευρωπαϊκή, κινείται μέσα σε ένα πλαίσιο, σέβεται τον εαυτό της, ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα, καινοτομεί και δημιουργεί ευκαιρίες, προς όφελος του πολίτη.
Αυτό λοιπόν σε ένα σημείο, υπάρχουν και άλλα τα οποία το αποδεικνύουν, δείχνει ότι η Ελλάδα επανακάμπτει συνολικά, επανακάμπτει στην αξιοπιστία διεθνώς και ο Υπουργός σας έχει αναφέρει πλήθος άλλες περιπτώσεις όπου αυτή η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη της αγοράς ευρύτερα επανακάμπτει.
Στον τομέα των ΣΔΙΤ όμως αποτυπώνεται και με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο με αυτή την τέταρτη θέση διεθνώς. Αυτό όμως που επιτεύχθηκε δεν ήταν κάτι αυτονόητο, οι περισσότεροι από σας το γνωρίζετε, είναι έργα τα οποία αποτελούν πολύ κόπο, μόχθο, πολύ συντονισμό, απαιτούν επίσης όταν ο ένας παίρνει το μίτο από τον άλλο να μην τον αφήνει και να μην τον πηγαίνει πίσω.
Εγώ συνέχισα μια εξαιρετική δουλειά του προκατόχου μου του Λεωνίδα Κορρέ και πραγματικά συνεχίζοντας όλη αυτή την προσπάθεια πηγαίνουμε ένα βήμα παραπάνω, δεν πηγαίνουμε πίσω να σκεφτούμε αν ήταν κάτι λάθος, αν έπρεπε να το κάνουμε, ότι θα πρέπει σώνει και καλά να αναιρέσουμε αυτά τα οποία έχουν κάνει οι προηγούμενοι.
Αυτό ισχύει προφανώς και για τις Τοπικές Αυτοδιοικήσεις και για όλες τις Διοικήσεις, μέσα σε ένα συντεταγμένο πλαίσιο πρέπει να συνεχίζουμε τη δουλειά του προηγούμενου, αλλιώς κάνουμε πισωγυρίσματα. Αυτό λοιπόν συνεχίστηκε, αυτός ο μόχθος και η δουλειά ήταν αποτέλεσμα πάρα πολύ μεγάλης συνεργασίας εντός του Υπουργείου και να ευχαριστήσω τον κ. Υφυπουργό για την αμέριστη στήριξη την οποία έχει δείξει.
Απαιτεί αυτή τη συνεργασία ευρύτερα στο δημόσιο επίπεδο, καθώς και στελέχη του δημοσίου τα οποία πραγματικά μπορούν να παράγουν, και το δημόσιο έχει στελέχη τα οποία μπορούν να παράγουν, έχει στελέχη τα οποία μπορούν να προσθέσουν αξία.
Σε αυτό λοιπόν το πλαίσιο στα πρώτα έργα των απορριμμάτων είχαμε πραγματικά μία καινοτόμα χρηματοδότηση. Για πρώτη φορά όπως θα δείτε στο επόμενο slideσε ευρωπαϊκό επίπεδο είχαμε χρηματοδότηση έργου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και του χρηματοδοτικού εργαλείου JESSICAπρώτη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό μάλιστα με την πλέον θεσμική θωράκιση έγκρισης της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού.
Είστε έμπειροι, αντιλαμβάνεστε πόσο δύσκολο είναι αυτό, αντιλαμβάνεστε όμως πόσο ανοίγει πλέον ένα πλαίσιο ευκολότερης υλοποίησης των επόμενων έργων, πλαίσιο το οποίο δεν το ανοίγει μόνο για την Ελλάδα, το ανοίγει και για πλήθος άλλες χώρες.
Να πω χαρακτηριστικά ότι πριν δύο μήνες είχαμε με τους ομολόγους μου μαζευτεί στην Αθήνα μεταξύ άλλων για να τους δείξουμε αυτή τη συγκεκριμένη περίπτωση και πλήθος χώρες που αντιμετωπίζουν στενότητα χρηματοδότησης, γιατί δεν είναι μόνο ελληνικό θέμα, το βρήκαν πάρα πολύ ενδιαφέρον και πολλές από αυτές θα το ακολουθήσουν.
Επομένως μέσα από τις δυσκολίες γενικώς έχουμε την εύκολη λύση να λέγαμε ότι απλώς οι τράπεζες δε χρηματοδοτούν αυτή τη στιγμή, περιμένουμε κάποια στιγμή κάτι να αλλάξει. Όχι δεν περιμέναμε, δημιουργήσαμε και δημιουργήσαμε ένα ευρωπαϊκό πρότυπο και πραγματικά το σημειώνω αυτό.
Επίσης και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει συμπράξει και σε όλο αυτό είναι παρόν, είτε παρέχοντας τεχνογνωσία γιατί διαχειρίζεται το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA, είτε και χρηματοδοτώντας, το οποίο έχει γίνει με την AlphaBankκαι την Εθνική Τράπεζα στα τρία συγκεκριμένα έργα τα οποία υπογράφηκαν πρόσφατα, και την Eurobankστο πρώτο έργο.
Επομένως ο στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε να καινοτομήσουμε και να δημιουργήσουμε ευκαιρίες ανάπτυξης, γιατί όλα αυτά τα έργα παράγουν θέσεις εργασίας, παράγουν φόρους, παράγουν προστιθέμενη αξία για το δημόσιο και τον πολίτη.
Και όλα αυτά των οποίων είμαστε ένα μικρό κομμάτι, φιλοδοξούμε να φτιαχτεί ένα παζλ ανάπτυξης, το οποίο πραγματικά να έχει καθημερινό αντίκτυπο στον πολίτη και αυτό να το βλέπει να το βιώνει και να του μεταδοθεί αυτή η εμπιστοσύνη ότι η χώρα μπορεί να αλλάξει ρότα.
Αυτό πραγματικά το πιστεύουμε, η προσπάθεια είναι τιτάνια σε όλα τα μέτωπα και εκτιμούμε ότι αν αυτή η προσπάθεια συνεχιστεί πραγματικά η Ελλάδα μπορεί πλέον να μην είναι ο ουραγός στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά κάποιος ο οποίος μπορεί και καινοτομεί, μπορεί και δημιουργεί, ακόμα και μέσα από όλες αυτές τις δυσκολίες.
Αυτό το οποίο βλέπετε ακολούθως είναι η τυπική σύγκριση ενός δημοσίου έργου με ένα έργο ΣΔΙΤ. Δηλαδή σε ένα τυπικό δημόσιο έργο, που το δημόσιο αποπληρώνει με την ολοκλήρωση του έργου και βέβαια επωμίζεται όλα τα λειτουργικά έξοδα και τα έξοδα συντήρησης.
Τι γίνεται όμως πάρα πολλές φορές; Και δεν είναι κατ’ ανάγκη θέμα μόνο του Ελληνικού Δημοσίου, έχει να κάνει και με τον μηχανισμό. Τι γίνεται λοιπόν αν μετά από μερικά χρόνια το έργο χρειάζεται επιπλέον συντήρηση από αυτή την οποία υπολόγιζε κανείς, διότι δεν είχε κατασκευαστεί σωστά;
Ποιος φταίει, φταίει ο μελετητής, ο κατασκευαστής, αυτός που δεν το συντήρησε; Ή μήπως κανείς τελικά; Και μήπως το “κανείς τελικά” σημαίνει ότι το Ελληνικό Δημόσιο είτε τελικά αφήνει να απαξιώνεται η κατασκευή, είτε τελικά επιβαρύνεται δυσανάλογα; Νομίζω υπάρχουν πλήθος παραδείγματα το οποίο αυτό το βλέπετε, το ξέρετε, το βιώνετε.
Σε ένα έργο ΣΔΙΤ λοιπόν το δημόσιο πληρώνει όταν το έργο ολοκληρωθεί και σημειώστε το εξής: Πληρώνει καθ΄ όλη τη διάρκεια ζωής του έργου, που αυτό σπάει και μια άλλη παθογένεια. Τι συναλλαγή μπορεί να γίνει όταν επί 25 χρόνια το έργο θα ελέγχεται; Το έργο των σχολείων θα ελέγχεται από τους μαθητές, από τους καθηγητές, ποια συναλλαγή μπορεί να κάνει ο εργολάβος ώστε τελικά να παραδώσει ένα κακό έργο και να πληρωθεί σαν να ήταν ένα καλό;
Αυτό το σπάει ως φιλοσοφία, όχι επειδή είναι κακοί ή καλοί οι συμβαλλόμενοι. Δημιουργεί νέα πρότυπα και δημιουργεί και πολύ πιο δημοκρατικό τρόπο παραλαβής του έργου, το έργο το παραλαμβάνουν συνεχώς οι μαθητές και οι καθηγητές. Το έργο της τηλεματικής το παραλαμβάνουμε όλη η κοινωνία, εάν το έργο δε λειτουργεί σωστά θα έχει απομειώσεις και δεν θα πληρώνεται.
Επομένως αυτά είναι ορισμένα από τα οφέλη συν ότι ο ανάδοχος πρέπει για να αρχίσει να αποπληρώνεται να το ολοκληρώσει στην προθεσμία του, άρα κάθε καθυστέρηση σημαίνει ζημία γι΄ αυτόν, άρα το κίνητρο είναι να το ολοκληρώσει συντομότατα και την ίδια ώρα δεν έχουμε καμία περίπτωση ώστε να εμφιλοχωρεί συζήτηση περί του αν η μελέτη ήταν σωστή, αν θα πρέπει να γίνει αναθεώρηση, και δεν ξέρω τι άλλο ώστε τελικώς να αναζητήσω πρόσθετες αμοιβές, αναθεώρηση μελετών, αναθεώρηση προϋπολογισμών ή κάποια στιγμή να αφήσω και κάποιο έργο ημιτελές. Έχουμε πλήθος ημιτελών έργων σε όλη την επικράτεια.
Επομένως όλη αυτή η εικόνα αλλάζει ένα κλίμα, αλλάζει μια φιλοσοφία και για το πώς η αγορά βλέπει αυτά τα έργα, βλέπει τον εαυτό της σε μακροχρόνιο επίπεδο, η εταιρεία η οποία μπαίνει σε μία τέτοια επένδυση της δίνεται η ευκαιρία μεταξύ άλλων -λέω χαρακτηριστικά το έργο της τηλεματικής- να καινοτομήσει και να σκεφτεί ότι επί 12 χρόνια θα είναι αυτή υπεύθυνη γι΄ αυτό το έργο.
Άρα όταν το μελετάει να το σκεφτεί πραγματικά σαν ένα έργο στο απόλυτο παγκόσμιο επίπεδο το οποίο στέκεται και πρέπει να σταθεί με άριστο τρόπο κι αυτό το βλέπουμε και από τις μελέτες και από την πραγματική υλοποίηση. Άρα δίνεται η δυνατότητα και στις ελληνικές εταιρείες να γίνουν πιο ανταγωνιστικές, διότι μαθαίνουν σε ένα άλλο περιβάλλον.
Αυτό που σας ανέφερα πριν ότι είναι ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον, ακολουθούμε διεθνοποιημένες συμβάσεις, σημαίνει ότι όσοι συμμετέχουν στα έργα μας υπογράφουν συμβάσεις και υλοποιούν, πραγματικά μαθαίνουν να κινούνται σε αυτό το παγκόσμιο περιβάλλον, που σημαίνει ότι είναι έτοιμοι να διεκδικήσουν με τεχνογνωσία, με ικανότητα έργα παγκοσμίως, καινοτομώντας και παράγοντας πραγματική αξία.
Ανέφερα πριν ότι έχουμε συνολικά λοιπόν 13 έργα, τις 4 συμβάσεις που έχουν υπογραφεί 155 εκατομμύρια και τις 9 συμβάσεις με αναδόχους 650 εκατομμυρίων.
Και πηγαίνω στην επόμενη διαφάνεια, όπου μεταξύ των έργων που έχουν εγκριθεί διυπουργικά είναι και 13 έργα διαχείρισης αστικών απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα, από αυτά τα 5 λοιπόν έχουμε 5 αναδόχους και την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης όπου πηγαίνει πάρα πολύ γοργά στην τελική φάση του διαγωνισμού.
Και έχουμε τις περιπτώσεις Αττικής, Αχαΐας, Αιτωλοακαρνανίας και Κέρκυρας, όπου με την αλλαγή των Περιφερειακών και Τοπικών Αυτοδιοικήσεων αναμένουμε τις όποιες αποφάσεις τους, που βέβαια αναμένουμε τις όποιες συντεταγμένες αποφάσεις των θεσμικών οργάνων, γιατί αυτά τα έργα είναι εντεταγμένα, επομένως αν κάποιος δε θέλει και ξαναλέω δε διακηρύσσουμε την πανάκεια, θα πρέπει με τον συντεταγμένο τρόπο να έρθει να εισηγηθεί κάτι διαφορετικό.
Σημειώνω ξανά για τον τομέα αυτό κάτι πάρα πολύ χαρακτηριστικό το οποίο το γνωρίζετε αλλά θέλω να το επισημάνω άλλη μια φορά: Μια από τις χρόνια παθογένειες στον τομέα αυτό ήταν η διαπάλη μεταξύ τεχνολογιών, ποια τεχνολογία θα επικρατήσει. Διότι οι μεν υποστήριζαν επιχειρηματικά την Α’ τεχνολογία, οι δε τη Β’, οι άλλοι κάποια άλλη και οι τρίτοι ίσως καμία και όλοι στα θολά νερά προσπαθούσαν να επιβάλλουν κάτι.
Αυτό όμως εγκλώβισε και τις Τοπικές Αυτοδιοικήσεις που είναι καθ’ ύλιν αρμόδιες. Διότι, γιατί η μία τεχνολογία είναι καλύτερη απ’ την άλλη; Ποιος το λέει αυτό; Πώς αποδεικνύεται; Αυτό το οποίο λοιπόν έχουμε επιχειρήσει σ’ αυτή την προσπάθεια και επιτύχει, είναι οι διαγωνισμοί αυτοί να είναι ανοιχτοί στις τεχνολογίες στο βαθμό που πληρούν πλήρως τους περιβαλλοντικούς όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επομένως απεμπλάκησαν όλοι από μια διαπάλη περί του ποια τεχνολογία πρέπει σώνει και καλά να υποστηρίξουν. Όταν δε λοιπόν αυτό το βάζουμε ως κορυφαίο ζήτημα και διαγωνιστικά και την ίδια ώρα το κύριο κριτήριο είναι η χαμηλότερη τιμή στον πολίτη, τελικά αυτή δεν είναι η καλύτερη τεχνολογία; Αυτή η οποία θα έχει χαμηλότερο κόστος για τον πολίτη, περιβαλλοντικά θ’ αδειοδοτηθεί και κινείται εντός των ευρωπαϊκών προδιαγραφών;
Το αποτέλεσμα στις πέντε περιπτώσεις, γιατί αρχικώς η όλη συζήτηση ήταν ότι θα γίνουν πανάκριβα έργα, θα γίνει καύση, δεν δαιμονοποιείται η καύση, απλώς θεωρητικά για κάποιους είναι κάτι αρνητικό, πανάκριβα έργα, φαραωνικά, αυτή ήταν η μόνιμη επωδός όταν ξεκινούσαμε αυτή την προσπάθεια.
Εύκολα μπορεί κανείς να μιλάει και να επιχειρηματολογεί περί του ενός, του άλλου και στο τέλος όλοι να έχουν δίκιο και άδικο. Όμως η πράξη, γιατί στο τέλος αυτό μετράει, έδειξε ότι στα πέντε έργα που είχαμε αναδόχους, τελικά μια πολύ περιβαλλοντικά φιλική μέθοδος έχει χρησιμοποιηθεί απ’ όλους, κομποστοποίηση με αναερόβια ή αερόβια, δηλαδή με παραγωγή και βιοαερίου, ενέργειας από την παραγωγή βιοαερίου, που αν ρωτούσες σε επίπεδο οικολογικό, πάρα πολλοί θα έλεγαν ευθύς εξαρχής ότι αυτή έπρεπε να είναι η τεχνολογία. Ναι, αυτή τελικά προέκυψε. Γιατί όμως προέκυψε; Γιατί την ίδια ώρα και περιβαλλοντικά φιλική είναι και χαμηλότερου κόστους για τον πολίτη.
Αυτά λοιπόν τα δυο στοιχεία, ανοιχτές τεχνολογίες και κύριο κριτήριο η χαμηλότερη τιμή στον πολίτη, έχει απεμπλέξει και πραγματικά αυτούς οι οποίοι θέλουν να δώσουν ουσιαστική λύση.
Ωραία, θα πει κανείς, αλλά αυτό είναι το θεωρητικό πλαίσιο. Σε πρακτικό πλαίσιο ποια είναι όντως τ’ αποτελέσματα; Είμαστε λοιπόν στη στιγμή όπου ουσιαστικά ολοκληρώνεται το πρώτο έργο των 7 πυροσβεστικών σταθμών. Είναι 7 πυροσβεστικοί σε όλη την Ελλάδα. Ένα έργο της τάξης των 26 εκατομμυρίων με χρηματοδότες τη Eurobank και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Αυτή τη στιγμή έχουμε 6 έργα τα οποία έχουν παραδοθεί και λειτουργούν, εξαιρετικά ποιοτικά, οι καλύτεροι πυροσβεστικοί σταθμοί που έχει παραλάβει το Πυροσβεστικό Σώμα κι έναν έβδομο που βρίσκεται στο στάδιο της Θεσσαλονίκης δηλαδή, στο τελικό στάδιο της παραλαβής. Ο εργολάβος για διαφόρους λόγους καθυστέρησε στην παράδοση αυτών των έργων. Πώς έπραξε λοιπόν το Δημόσιο σ’ αυτή την περίπτωση;
Το Δημόσιο λοιπόν σε αυτή την περίπτωση έχει γλιτώσει 5,7 εκατομμύρια ευρώ και θα το δείτε λίγο αργότερα, την ίδια ώρα όμως παραλαμβάνοντας ποιοτικές υποδομές. Και τι σημαίνουν τα 5,7 εκατομμύρια ευρώ; Και αυτά για το ’11, ’12, ’13, θα έχουμε κι άλλη εξοικονόμηση το ’14 γιατί ο 7ος όπως είπα, πυροσβεστικός, δεν έχει ακόμα παραδοθεί.
Διότι οι συμβατικές αμοιβές ήταν αυτής της τάξεως που βλέπετε, οι πραγματικές τις οποίες πλήρωσε το Ελληνικό Δημόσιο ήταν μείον 5,7 εκατομμύρια. Αυτό είναι πραγματική ωφέλεια, όχι θεωρητική. Και αυτό είναι ένα ζητούμενο. Δηλαδή κάνουμε διαγωνισμούς, πολύ ωραία. Τους κάνουμε καλά; Λέμε ναι. Ερχόμαστε να υλοποιήσουμε μια σύμβαση, σεβόμαστε τη σύμβαση αυτή ή στην πρώτη δυσκολία την αλλάζουμε και εν πάση περιπτώσει η ωφέλεια αυτή εξανεμίζεται; Η απάντηση είναι όχι.
Και αυτό είναι πρακτικό παράδειγμα. Πάλι θεωρητικά θα μπορούσαμε να συζητάμε ότι αυτό δε θα γινόταν ποτέ και αυτές είναι οι διεθνείς πρακτικές, πολύ ωραία όλα αυτά αλλά τελικώς και γι’ αυτό ανέφερα πριν και για τα έργα των απορριμμάτων και γι’ αυτό το έργο, σημασία έχει η πράξη.
Ποιοι είναι οι συνολικοί παράγοντες που επιτρέπουν να υλοποιούμε και να προχωρούμε σ’ αυτή την κατεύθυνση; Το πρώτο είναι να εμπιστεύονται στη χώρα μακροχρόνια οι επενδυτές και οι τράπεζες. Κορυφαία παράμετρος, ίσως η πρώτη και μεγαλύτερη.
Να πω χαρακτηριστικά επειδή ανήκουμε στο διεθνές δίκτυο των μονάδων ΣΔΙΤ όλης της Ευρώπης, το EPEC, ότι εκεί κάποια στιγμή δυο χρόνια πριν που προσπαθούσαν να φτιάξουν μια λίστα κατάταξης, ποια είναι η δυναμική κάθε χώρας για να υλοποιήσει έργα ΣΔΙΤ, κατέτασσαν την Ελλάδα πολύ χαμηλά χρησιμοποιώντας ένα δείκτη ο οποίος είχε να κάνει προφανώς με τη διαβάθμιση του ελληνικού ομολόγου. Είναι ένας δείκτης ο οποίος και αυτός έχει την αξία του.
Κι εγώ επέμενα να λέω ότι δεν είναι η πραγματική δυναμική αυτή διότι πέρα από αυτό, η Ελλάδα πολύ σύντομα αυτό θα το ανατρέψει, άρα είναι στατικό το να το βλέπετε εκείνη τη στιγμή, την ίδια ώρα όμως έχει φτιάξει ένα συνολικό πλαίσιο όπου μόλις αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, πραγματικά θα δημιουργήσει έργα.
Επομένως μετά τη μακροχρόνια εμπιστοσύνη στο Ελληνικό Δημόσιο και στην Ελληνική Διοίκηση, όχι μόνο στο Δημόσιο, θα έχουν να κάνουν επί 25 χρόνια με την Ελληνική Διοίκηση. Την εμπιστεύονται; Η απάντηση είναι ναι. Τα 4 επιπλέον στοιχεία είναι η νομική ασφάλεια όλου αυτού που προσπαθούμε να φτιάξουμε, εάν έχουμε χρηματοδότηση και όταν υπάρχει δυσκολία αν μπορούμε να δημιουργήσουμε καινοτόμους τρόπους που να βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Πάρα πολύ σημαντικό, αν έχουμε υγιή ανταγωνισμό. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι αυτά τα έργα είναι για λίγους. Η απάντηση είναι, έτσι όπως θα προχωρούμε, ότι δεν είναι για λίγους. Είναι για πολλούς, όμως για ικανούς οι οποίοι θα επενδύσουν τα χρήματά τους και θα εμπιστευθούν την ίδια ώρα το Ελληνικό Δημόσιο.
Και βέβαια να έχουμε και ικανοποιητικούς χρόνους ως προς τη δημοπράτηση και αντίστοιχα την ανταπόκριση και στις όποιες ενέργειες του Ελληνικού Δημοσίου. Σας ανέφερα τις δυο αδειοδοτήσεις τις περιβαλλοντικές των απορριμμάτων, πραγματικά σε χρόνο ρεκόρ έχουν βγει.
Αναφέρομαι τώρα στο κομμάτι της νομικής ασφάλειας που μέσα σε όλη αυτή την περίοδο προσωπικά το θεωρώ σημαντικό. Και το θεωρώ σημαντικό γιατί η νομική ασφάλεια είναι κάτι το οποίο είναι έξω από την κρίση, είναι κάτι το οποίο το κατακτάς και σε βοηθάει να πας παραπέρα. Όποτε και να το κατακτήσεις αυτό το πράγμα, είναι ένα εξαιρετικό εφόδιο γιατί σου δημιουργεί ένα πλαίσιο σταθερό.
Σε όλους αυτούς τους διαγωνισμούς, έχουμε πάνω από 50 συνολικά αποφάσεις του ΣτΕ. Δείγμα, μεταξύ άλλων ότι έχουμε έναν πολύ ισχυρό ανταγωνισμό ο οποίος προσπαθεί με κάθε τρόπο να πετάξει έξω τον αντίπαλό του. Αυτή είναι η συνήθεια στην Ελλάδα, δε μπορούμε απλώς να την καταγγέλλουμε.
Τι πρέπει να κάνουμε; Πρέπει ν’ ανταποκρινόμαστε, πρέπει με ταχύ τρόπο να δρούμε. Και σ’ αυτές τις 50 αποφάσεις αντιλαμβάνεστε τι μεγάλη νομολογία υπάρχει που αποτελεί ένα δεδικασμένο που βοηθά τους επόμενους διαγωνισμούς, τους επόμενους επενδυτές να ξέρουν συνολικά επί πραγματικών αποφάσεων.
Πάρα πολύ σημαντικό είναι το εξής: Ότι το ΣτΕ ανταποκρίνεται σε ταχύτατους χρόνους. Στην τελευταία περίπτωση της Ηπείρου όπου είχαμε και εκεί προσφυγές, η ανταπόκριση ήταν σ’ ένα επίπεδο 2,5 μηνών. Ταχύτατες αποφάσεις οι οποίες είναι σεβαστές από όλους, και από τη Διοίκηση και από τους συμμετέχοντες.
Να σημειώσω εδώ ότι στα έργα των απορριμμάτων Αττικής, πέραν των πολλών προσφυγών σε παλαιότερο στάδιο για της χωροθετήσεις, που έχουν κλείσει οι χωροθετήσεις και με αλλεπάλληλες αποφάσεις του ΣτΕ, είχαμε κερδίσει και δυο αποφάσεις–προσφυγές Δήμων κατά των διαγωνισμών. Οι προσφυγές των Δήμων αναφέρονταν στο «γιατί κάνετε ΣΔΙΤ, γιατί κάνετε ανταγωνιστικό διάλογο, γιατί ακολουθείτε αυτή τη μέθοδο».
Το ΣτΕ αποφάνθηκε στο θεσμικό του επίπεδο ότι ορθώς τα έργα δημοπρατήθηκαν από τη στιγμή που οι αποφάσεις είχαν παρθεί νόμιμα από τους θεσμικούς φορείς, ήταν οι σωστές. Επομένως έχουμε ένα πλήθος αποφάσεων που φτιάχνουν ένα πάρα πολύ περιγεγραμμένο πλαίσιο το οποίο είναι πολύ θετικό.
Την ίδια ώρα αναφέρθηκα και πριν στη συνεργασία των Υπουργείων, τα έργα αυτά εγκρίνονται διυπουργικά από το Υπουργείο Ανάπτυξης όπου προεδρεύει, το Υπουργείο Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Υποδομών και το καθ’ ύλιν κάθε φορά αρμόδιο Υπουργείο. Άρα όλοι αυτοί πρέπει να σκύψουν πάνω στο έργο και να δώσουν λύσεις. Και αυτό πραγματικά γίνεται.
Επίσης η Ειδική Γραμματεία συντονίζει και προσπαθεί σε όλες αυτές τις διαδικασίες να μεταφέρει την τεχνογνωσία που συσσωρεύεται από το ένα έργο στο επόμενο, ο κάθε επόμενος δημόσιος φορέας, να αντλήσει όλη αυτή την τεχνογνωσία και να φτιάξει κάτι ακόμα καλύτερο. Επομένως κι εμείς προσπαθούμε να βάλουμε το λιθαράκι μας σε όλη αυτή τη διαδικασία.
Την ίδια ώρα, οι εγκρίσεις από το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν έχουν κανένα πρόβλημα, και οι τρεις συμβάσεις οι οποίες υπογράφηκαν πέρασαν προφανώς από έγκριση Ελεγκτικού Συνεδρίου και αναφερθήκαμε και πριν και στην έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού που έχει δοθεί για τα έργα των σχολείων, έχει δοθεί όμως και για τα έργα των ευρυζωνικών δικτύων και για άλλα.
Η χρηματοδότηση: Βλέπετε ποια είναι η δομή στα 4 έργα τα οποία έχουμε υπογράψει. 155 εκατομμύρια. Στο έργο της τηλεματικής υπάρχει μια ακόμα ιδιαιτερότητα, είναι το πρώτο έργο στο οποίο μοχλεύουμε και κοινοτικούς πόρους κατά την περίοδο κατασκευής, βλέπετε ότι είναι 5 εκατομμύρια σ’ ένα σύνολο επένδυσης 20 περίπου εκατομμυρίων και ο λόγος είναι γιατί θέλουμε και ν’ απορροφήσουμε τους πόρους του ΕΣΠΑ αλλά την ίδια ώρα ν’ αφήσουμε στον ανάδοχο, παίρνοντας μέρος της επένδυσης ως επιχορήγηση, ρίσκο ώστε τελικώς να έχει λειτουργική αυτή την επένδυση γιατί μόνο τότε θα πληρώνεται.
Ανέφερα προηγουμένως ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων η οποία χρηματοδότησε και τα τρία έργα από το 2009 και ερχόμενη το 2014 στα σχολεία έργα ΣΔΙΤ, είναι ένας πολύτιμος αρωγός και ένας αρωγός ο οποίος όμως και αυτός δρα με πολύ αυστηρά και επαγγελματικά κριτήρια, από τα πλέον αυστηρά.
Και σε τραπεζικό επίπεδο, έχουμε την Εθνική και την Alpha Bank οι οποίες χρηματοδότησαν τα 4 αυτά έργα όπως βλέπετε και τη Eurobank που είχε χρηματοδοτήσει το πρώτο.
Ανέφερα πριν ότι κινούμαστε σ’ ένα πολύ διεθνές επίπεδο προσπαθώντας ν’ ακολουθούμε τις βέλτιστες πρακτικές. Ήδη λοιπόν σ ‘αυτό το επίπεδο, για το έργο των απορριμμάτων της Δυτικής Μακεδονίας όπου αναμένεται και τις επόμενες μέρες αντίστοιχα η έκδοση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και ένα έργο στο οποίο επίσης η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι στο τελικό duediligenceγια τη χρηματοδότηση, στόχος είναι μέχρι τέλος του έτους να υπογραφεί, ανακηρύχθηκε για το 2013 ως η «συμφωνία της χρονιάς» για τα απορρίμματα από το παγκόσμιο περιοδικό το WorldFinance, ενώ και τα έργα των σχολικών υποδομών διεκδικούν ένα αντίστοιχο βραβείο, θα το ξέρουμε αργότερα.
Αυτό λοιπόν δεν είναι κάτι τυχαίο, οι συγκεκριμένες βραβεύσεις περνάνε από πάνελ σε παγκόσμιο επίπεδο επενδυτών θεσμικών τραπεζικών και μια σειρά διεθνών τέτοιων φορέων, οι οποίοι μεταξύ άλλων αναγνωρίζουν ότι η Ελλάδα σε αυτό το πλαίσιο κινείται με τον πλέον δυναμικό τρόπο αναγνωρίζοντας κι όλες τις δυσκολίες που πρέπει να υπερκεράσει.
Σημειώνω την αναφορά τους για το έργο της Δυτικής Μακεδονίας ότι «αναγνωρίζει τη δέσμευση της Ελληνικής Κυβέρνησης για την ανάπτυξη έργων υποδομών στον τομέα διαχείρισης απορριμμάτων, τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις και το θεσμικό πλαίσιο για τα έργα ΣΔΙΤ από τα πιο προοδευτικά στην Ευρώπη».
Αυτό είναι ακριβές, δεν είναι κάτι το οποίο ούτε εμείς θέλουμε να το λέμε για να το λέμε, πραγματικά είναι ακριβές και πλήθος συνάδελφοί μου από άλλες ευρωπαϊκές χώρες έρχονται για να ενημερωθούν για το τι κάνουμε.
Να πω χαρακτηριστικά ότι το Νοέμβριο θα έρθει ένα μεγάλο delegationαπό την Πολωνία, ακριβώς γιατί θέλει τη δομή των έργων των σχολείων που επιτύχαμε να τη δει στη λεπτομέρειά της, ώστε να την ακολουθήσει και αυτή.
Και συνεχίζει το βραβείο τονίζοντας ότι «τιμά την πολιτική βούληση του Ελληνικού Δημοσίου για την υλοποίηση έργων ΣΔΙΤ στον τομέα των απορριμμάτων και τον συντονισμό των διαδικασιών από εμάς για να επιτύχουμε όλους τους στόχους προς όφελος τελικά των πολιτών».
Ανέφερα λίγο πριν τον «υγιή ανταγωνισμό». Είναι μεγάλο ζητούμενο, διότι σε αυτού του είδους τα έργα θέλουμε να πετύχουμε τις καλύτερες τιμές, τις καλύτερες προδιαγραφές και ένα κριτήριο για να το επιτύχει αυτό είναι όντως ο έντονος ανταγωνισμός.
Στους 13 διαγωνισμούς τους οποίους έχουμε συνήθως είναι διαγωνισμοί δύο φάσεων, δηλαδή στην πρώτη φάση προεπιλογή και στη δεύτερη φάση υποβάλλουν τις τελικές δεσμευτικές προσφορές, που προφανώς η Α΄ φάση είναι πιο εύκολη υπό την έννοια ότι δε δεσμεύει τις εταιρίες σε χρήμα και κόστος. Στη δεύτερη βέβαια όμως φάση θα πρέπει να υποβάλλουν τελικές δεσμευτικές προσφορές, που σημαίνει πάρα πολύ μεγάλο κόπο, κόστος και απόλυτη πεποίθηση ότι θέλουν αυτό το έργο.
Στην α΄ λοιπόν φάση στους 13 αυτούς διαγωνισμούς είχαμε 76 υποψηφίους οι οποίοι εμφανίστηκαν και οι οποίοι κατά μέσο όρο λοιπόν είναι 6 σε κάθε διαγωνισμό, με μέγιστη συμμετοχή τους 9 οι οποίοι ήταν για το έργο της τηλεματικής των αστικών συγκοινωνιών.
Η Α΄ φάση υποδηλώνει ένα αρχικό ενδιαφέρον, έχει την αξία του, πόσοι όμως από αυτούς τελικά φτάνουν να εμπιστευτούν όλα αυτά τα οποία σας είπα; Γιατί για να φτάσει στη Β΄ φάση θέλει πάρα πολύ κόπο από τους διαγωνιζόμενους, πολύ κόστος και πολλή προσπάθεια.
40 λοιπόν υποβάλλανε σε αυτούς τους 13 διαγωνισμούς τελικές προσφορές, 3 περίπου κατά μέσο όρο ανά κάθε διαγωνισμό, με μέγιστη συμμετοχή τον τελευταίο διαγωνισμό κι έχει σημασία ενδεχομένως ότι είναι ο τελευταίος διαγωνισμός που είχε τη μέγιστη συμμετοχή, γιατί κλιμακώνεται όλο αυτό το πλαίσιο εμπιστοσύνης που σας αναλύσαμε λίγο πριν και για τη χώρα και για το πλαίσιο και για τις δικαστικές αποφάσεις και για τη χρηματοδότηση.
Στο έργο λοιπόν το τελευταίο των απορριμμάτων Ηπείρου είχαμε 5 δεσμευτικές προσφορές, με εντονότατο ανταγωνισμό. Είχαμε και προσφυγές στο Συμβούλιο Επικρατείας που εκδικάστηκαν γρήγορα και συνεχίζουμε.
Ο χρόνος λοιπόν δημοπράτησης συνεχώς βελτιώνεται και βελτιώνεται γιατί αποκτούμε και συσσωρεύουμε μία εμπειρία η οποία βοηθάει το επόμενο έργο από την εμπειρία του προηγούμενου, την ταχεία εκδίκαση των προσφυγών από το Συμβούλιο Επικρατείας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, πάλι αναφέρομαι στο τελευταίο έργο της Ηπείρου, όπου η δημοπράτηση από την α΄ φάση μέχρι την επιλογή του αναδόχου κράτησε συνολικά 17 μήνες, που μπορεί να σας φανεί λίγο μεγάλο διάστημα, αλλά είχαμε δύο σειρές προσφυγών μέσα σε αυτό το έργο, οι οποίες συνολικά ήταν πέντε μήνες. Δηλαδή ο καθαρός χρόνος δημοπράτησης σε δύο φάσεις διαγωνισμού, με ανταγωνιστικό διάλογο, με πάρα πολλή δουλειά η οποία έγινε 12 μηνών.
Και βλέπετε στο επόμενο διάγραμμα ουσιαστικά τα milestonesτα σημεία της πορείας αυτού του διαγωνισμού, όπου χαρακτηριστικά να πω ότι εγκρίθηκε από τη Διυπουργική το Μάρτη του 2013, ο διαγωνισμός ξεκίνησε τον Απρίλιο χωρίς καμία καθυστέρηση, έγινε η προεπιλογή τον Ιούλιο, πάρα πολύ γρήγορα αντιλαμβάνεστε, υποβλήθηκαν προσφυγές και Οκτώβριο του 2013 είχαμε την απόφαση του ΣτΕ επί των προσφυγών, Οκτώβριο του 2013 ξεκινήσαμε το διαγωνιστικό διάλογο και Ιανουάριο, άρα σε τρεις μήνες μέσα, βγήκαμε στην τελική φάση του διαγωνισμού.
Το λέω χαρακτηριστικά αυτό γιατί ειδικά στον τομέα των απορριμμάτων έχει αποκτηθεί μία πάρα πολύ μεγάλη τεχνογνωσία, η οποία και στο επίπεδο της αδειοδότησης και στο επίπεδο της δημοπράτησης και στο επίπεδο του Συμβουλίου Επικρατείας αποτελούν εχέγγυα ώστε η Τοπική Αυτοδιοίκηση να τα χρησιμοποιήσει στο βαθμό που τα θέλει.
Ωραία, αλλά ο κόσμος πέραν του συμπολίτη μας ο οποίος είδε το έργο της τηλεματικής στη Στοκχόλμη και του άρεσε αντιστοίχως και εδώ, ποια είναι η εντύπωσή του και η αποδοχή αυτών των έργων; Κάναμε λοιπόν μία δημοσκόπηση – έρευνα αγοράς αρχές του 2014, με 2 χιλιάδες περίπου ερωτώμενους.
Όλο το ερωτηματολόγιο κυρίως αφορούσε το κομμάτι της διαχείρισης απορριμμάτων, όπου να σημειώσω ότι και εκεί οι πολίτες ζητούν λύση, όχι αδράνεια και αποτυπώνεται καθαρά, δε χρειάζεται ίσως καν να γίνει δημοσκόπηση – έρευνα αγοράς το αν απαιτούν λύση.
Στην ερώτηση όμως την οποία βάλαμε «κατά την άποψή σας τέτοια μεγάλα έργα υποδομών», που το “τέτοια” αφορούσε τα έργα απορριμμάτων, αλλά και ευρύτερα, «είναι καλύτερο να υλοποιούνται σαν ένα συνηθισμένο δημόσιο έργο ή μέσω συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα με ισχυρό έλεγχο από το δημόσιο», που σημειώνω ότι ο έλεγχος είναι ισχυρότατος από το δημόσιο.
Λοιπόν η απάντηση είναι 64% ως έργα ΣΔΙΤ και 21% ως δημόσιο έργο, δηλαδή τρεις φορές περισσότεροι προτιμούν ένα έργο σύμπραξης δημόσιου-ιδιωτικού τομέα αντί του αμιγώς δημοσίου έργου.
Μεταξύ άλλων να πω το εξής: Ότι αυτή η αναλογία την οποία βλέπετε, γιατί υπήρχε σε σχέση και με την εκλογική συμπεριφορά, αποτυπωνόταν τελείως διακομματικά και το αντιλαμβάνεστε, 64 να είναι υπέρ του ΣΔΙΤ έναντι 21 του δημοσίου, σημαίνει ότι σε όλο το πολιτικό φάσμα η κυρίαρχη άποψη ήταν ότι ένα έργο ΣΔΙΤ στο οποίο όντως το δημόσιο βέβαια έχει το ρόλο του, μπορεί να φέρει καλύτερα αποτελέσματα και ο κόσμος το αποδέχεται.
Αυτό λοιπόν είναι το γενικό πλαίσιο του τι έχουμε κάνει μέχρι σήμερα και πραγματικά δημιουργεί προϋποθέσεις για μεγαλύτερη διείσδυση με προσεκτικό πάντα τρόπο, ξαναλέω δεν είναι πανάκεια, για μεγαλύτερη διείσδυση και ποιοτικότερες υποδομές προς όφελος των πολιτών και του δημοσίου.
Σε αυτό λοιπόν το επίπεδο κλειδί είναι και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο, μεγάλες αρμοδιότητες και κοινοτικούς πόρους, κοινοτικούς πόρους οι οποίοι όμως δεν επαρκούν για όλες τις υποδομές τις οποίες χρειάζεται η χώρα.
Επομένως συνολικά καλούμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση να φέρει νέες σκέψεις, νέες ιδέες, είμαστε εδώ να τους βοηθήσουμε και τελικά όλο αυτό το οποίο οραματιζόμαστε, δηλαδή να συμπράξουμε πρώτα μεταξύ του δημοσίου και μετά με τον ιδιωτικό τομέα να το κάνουμε πράξη.
Ευχαριστώ πολύ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για το θέμα των 4 εργοστασίων στην Αττική θέλω να ρωτήσω, σε ποια φάση είναι η διαδικασία των διαγωνισμών των συγκεκριμένων και με ποιο τρόπο μπορεί η Περιφέρεια να σταματήσει το διαγωνισμό, θα πρέπει να δώσει κάποιες εγκρίσεις από τις οποίες εξαρτάται; Δηλαδή προσπαθώ να καταλάβω πως ακριβώς εννοεί το Υπουργείο ότι θα το προχωρήσει και η κα Δούρου θα το σταματήσει, πως ακριβώς μπορεί να σταματήσει διαγωνισμούς η κα Δούρου;
Ν. ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ: Κατ΄ αρχήν να τονίσω ότι η επίλυση μεγάλων προβλημάτων απαιτεί πολιτική βούληση και η πολιτική βούληση συνεπάγεται πολιτικό κόστος και αυτή η Κυβέρνηση έχει δείξει τα τελευταία δυόμισι χρόνια ότι δε φοβάται το πολιτικό κόστος όταν φέρνει λύσεις σε προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες.
Το να ξαναβάλουμε ένα θέμα το οποίο το συζητάμε εδώ και δεκαετίες, ένα θέμα το οποίο έχει χωροθετηθεί κι έχουν περάσει δεκάδες προσφυγές στο ΣτΕ, στη δημόσια συζήτηση γιαπέντε – δέκα χρόνια δεν ωφελεί σε τίποτα. Ο Πρόεδρος του Συλλόγου εργαζόμενων στο ΧΥΤΑ Φυλής λέει ότι οποιαδήποτε επανααξιολόγηση του θέματος των σκουπιδιών θα μας φέρει πίσω δέκα χρόνια. Δεν είναι λύση αυτή.
Να τονίσω κατ’ αρχήν ότι η πρόταση για να γίνει ΣΔΙΤ στην Αττική έγινε από τον αρμόδιο φορέα, που είναι ο ΕΔΣΝΑ στον οποίο η Περιφέρεια είναι ένα μέλος και ασκεί την Προεδρία. Άρα ο αρμόδιος φορέας δεν είναι η Περιφέρεια Αττικής.
Το λέω αυτό, σεβόμενος τις δημοκρατικές διαδικασίες, που όλοι πρέπει να σεβαστούν. Η πρόταση για τα ΣΔΙΤ δεν ήταν μια πρόταση του Υπουργείου, ήταν μια πρόταση που ήρθε από τους ίδιους τους Δήμους, ήρθε από την ίδια την Περιφέρεια, μετά από πολλές μελέτες, μετά από πολύ δουλειά για να λύσει με ανοιχτή τεχνολογία και απόλυτα διαφανείς διαδικασίες ένα μεγάλο πρόβλημα.
Αυτή τη στιγμή είμαστε στη φάση που πρέπει να βγουν τα τεύχη των διαγωνισμών και εκεί είναι πιθανό η νέα ηγεσία του Ειδικού Συνδέσμου να έχει κάποιες απόψεις πάνω στα τελικά τεύχη δημοσίευσης. Δεν έχει τεθεί κάποιο αίτημα ή κάποιο θέμα από τον Ειδικό Σύνδεσμο για να διακοπεί αυτή η διαδικασία.
Ευελπιστούμε για το καλό των πολιτών της Αττικής, για να μην κληθούν στο μέλλον να καλύψουν μεγάλο κόστος από την αδυναμία διαχείρισης απορριμμάτων με σύννομο και περιβαλλοντικό τρόπο, ότι τελικά θα προχωρήσει αυτή η διαδικασία.
Ν. ΜΑΝΤΖΟΥΦΑΣ: Να προσθέσω για το ακριβές σημείο στο οποίο είμαστε, στα τέσσερα αυτά έργα έχει ξεκινήσει η άλφα φάση του διαγωνισμού, έχει ολοκληρωθεί η προεπιλογή των υποψηφίων και μάλιστα κατόπιν προσφυγών και εκδικάσιμων από το Συμβούλιο της Επικρατείας και Δήμων κατά του διαγωνισμού, επομένως η πρώτη φάση που σας περιέγραψα λίγο πριν, ουσιαστικά έχει ολοκληρωθεί με την προεπιλογή των υποψηφίων.
Αυτό το οποίο είναι τελείως ανοιχτό, είναι να διαμορφωθούν τώρα οι ακριβείς όροι τους οποίους κανείς θα ακολουθήσει. Αυτό είναι αρμοδιότητα ευθύνη και υποχρέωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να βάλει τις διατάξεις τις οποίες θέλει.
Θέλω να πω επιπλέον το εξής: επειδή πιθανώς ακούγεται τα έργα αυτά είναι μεγάλα, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα τα έργα αυτά να μικρύνουν. Χαρακτηριστικά να πω ότι το έργο της Ηπείρου ξεκίνησε με μια δυναμικότητα ονομαστική 150.000 τόνων αυτό το οποίο τελικώς δημοπρατήθηκε, το οποίο η Περιφέρεια το δημοπράτησε, ήταν της τάξεως των 80 με 100 χιλιάδων, ακριβώς γιατί είδαν τη νέα κατάσταση μείωσης των απορριμμάτων, γιατί εκπόνησαν παραλλήλως και όχι περίμεναν να τελειώσει το νέο ΠΕΣΔΑ και όλα αυτά έκλεισαν.
Επομένως δεν υπάρχει –επειδή το ακούω κατά καιρούς- η έννοια φαραωνικά έργα, όχι. Είναι τέσσερα εργοστάσια που μπορούν να γίνουν και τρία, πάλι ούτε αυτό είναι απαραίτητο να μην αλλάξει, τα οποία όμως μπορούν να γίνουν με τις προδιαγραφές και τη διαστασιολόγηση, που η Τοπική Αυτοδιοίκηση χρειάζεται και θέλει. Δεν επιβάλλουμε εμείς το φαραωνικό.
Να σημειώσω ότι δεν το επιβάλλει ούτε η αγορά. Γιατί όταν λέμε στην αγορά το 50% θα το χρηματοδοτήσεις εσύ, και η αγορά μας οδηγεί στο σωστά διαστασιολογημένο έργο. Όχι μόνο εμείς. Σε ένα κλασικό δημόσιο έργο δεν το έχω δει αυτό πάντα.
Πραγματικά το έχουμε βιώσει αυτό σε όλα τα έργα που σας περιέγραψα τη σωστή διαστασιολόγηση και είναι πολύ σημαντικό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα έχει αρμοδιότητα η Περιφέρεια να σταματήσει το διαγωνισμό ή δεν την έχει; Δεν έχω καταλάβει και αν μπορείτε να μας πείτε τα έργα ΣΔΙΤ που τρέχουν τώρα ή έχουν ολοκληρωθεί πόσες θέσεις εργασίας δημιούργησαν και πόσες θα δημιουργήσουν. Έχει εκτιμηθεί αυτό; Ευχαριστώ.
Ν. ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ: Να απαντήσω εγώ την πρώτη ερώτηση και να αφήσω τον κ. Μαντζούφα να μιλήσει για τη δεύτερη. Η αρμοδιότητα της προκήρυξης του διαγωνισμού και της τελικής επιλογής είναι με τον ΕΔΣΝΑ. Αυτός είναι ο αρμόδιος φορέας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο οποίο συμμετέχει η Περιφέρεια Αττικής συμμετέχουν και όλοι οι Δήμοι και η Περιφερειάρχης Αττικής ασκεί την Προεδρία.
Άρα μόνο ο ΕΔΣΝΑ μπορεί να ζητήσει την αλλαγή των προδιαγραφών. Και όπως είπε ο Ειδικός Γραμματέας ΣΔΙΤ φυσικά κατά τη διάρκεια του ανταγωνιστικού διαλόγου και κατά την έκδοση των τελικών τευχών δημοπράτησης θα υπάρχουν οι σωστές διαστάσεις του έργου. Το θέμα εδώ δεν είναι να γίνει ένα μικρό ή ένα μεγάλο έργο. Κατ’ αρχήν κανείς δεν θα χρηματοδοτήσει ένα μεγάλο έργο γιατί λόγω της μεθοδολογίας των ΣΔΙΤ, τα κεφάλαια του επενδυτή είναι αυτά που τελικά μπαίνουν και στηρίζουν την επένδυση και όχι κρατικό χρήμα όπως γινόταν παραδοσιακά.
Άρα το σωστό μέγεθος θα βρεθεί όπως βρέθηκε σε άλλες περιπτώσεις. Το κρίσιμο για μας τους πολίτες της Αττικής είναι να λυθεί και το πρόβλημα. Γιατί γνωρίζετε και δεν είναι δική μας αρμοδιότητα η διαχείριση των απορριμμάτων είναι αρμοδιότητα του Υπουργείου Εσωτερικών και ο αρμόδιος Γενικός Γραμματέας ο κ. Καλογερόπουλος ασκεί το συντονισμό της εθνικής στρατηγικής για τα απορρίμματα, όλοι όμως γνωρίζουμε ότι είναι ένα μεγάλο θέμα για τη χώρα μας, πληρώνουμε πρόστιμα για πολλές χωματερές. Πρέπει να βρούμε τον τρόπο στα επόμενα χρόνια να διαχειριζόμαστε τα απορρίμματα με έναν οικολογικό τρόπο και με έναν τρόπο ο οποίος δεν επιβαρύνει οικονομικά την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Αποδείχθηκε στην πράξη ότι τα έργα ΣΔΙΤ είναι ο πλέον διαφανής τρόπος για να εκτελεστούν αυτά τα έργα και επιβαρύνουν λιγότερο τους Έλληνες πολίτες.
Ν. ΜΑΝΤΖΟΥΦΑΣ: Να σημειώσω το εξής: ήδη στα δύο έργα των σχολείων τα οποία υλοποιούνται –ξαναλέω αυτή τη στιγμή γίνονται εργασίες κανονικά- συνολικά θα εργαστούν άνω των 5.000 ανθρώπων και μάλιστα σε οικοδομή, η οποία αυτή τη στιγμή προφανώς βρίσκεται σε πολύ μεγάλη κάμψη.
Και την ίδια ώρα βέβαια θα κινηθεί ένα ολόκληρο σύστημα γύρω από την πρωτογενή παραγωγή του έργου, το οποίο είναι και ελληνικό προϊόν, αντιλαμβάνεστε πάρα πολύ καλά τι σημαίνει αυτό. Πάντα βέβαια σε ένα έργο το οποίο είναι χρήσιμο. Όχι να κάνουμε κτήρια γιατί έτσι κινούν την οικονομία, ενώ δεν τα χρειαζόμαστε.
Σημαντικό είναι επίσης όμως και το εξής: τα έργα αυτά θα δημιουργήσουν περί τις 200 μόνιμες θέσεις και τα 25 χρόνια λειτουργίας. Μόνιμες θέσεις, οι οποίες θα έχουν να κάνουν με τη συντήρηση, με την τεχνική διαχείριση αυτών των έργων. Ξέρετε, όταν κανένας αναλαμβάνει αυτή τη μακροχρόνια σχέση πραγματικά επιλέγει και ανθρώπους οι οποίοι τελικά δεν είναι πρόσκαιρα με μια θέση εργασίας η οποία την άλλη μέρα θα πάψει, αλλά με θέσεις εργασίας οι οποίες θα πρέπει να είναι υπεύθυνες, να δημιουργήσουν τεχνογνωσία και άρα τελικά να ωφελήσουν και τους εργαζόμενους και τις εταιρείες και το Δημόσιο.
Επομένως αυτό είναι το πολύ πρακτικό παράδειγμα το οποίο σας λέω γιατί πρόσφατα μας ανέφεραν αυτά τα νούμερα. Αντίστοιχα θα είναι τα νούμερα σε όλα τα έργα. Σημειώνω το εξής και σημειώστε το πραγματικά: τις αρκετές εκατοντάδες θέσεις μόνιμες την περίοδο της λειτουργίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Μηταράκη, καλείτε την κα Δούρου δηλαδή να πάρει απόφαση για την προκήρυξη των διαγωνισμών;
Ν. ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ: Είναι υποχρέωση του Ενιαίου Φορέα να συνεχίσει τις αποφάσεις που με δημοκρατικό τρόπο έχουν λάβει αυτοί οι φορείς. Φυσικά οι νέοι Δήμαρχοι, η νέα Περιφερειάρχης θα εκφράσει την άποψή της κατά την γραφή των τελικών τευχών δημοπράτησης. Αυτό που είναι υπερβολικά σημαντικό είναι να μην πάμε 15 χρόνια πίσω. Αυτό που είναι πάρα πολύ σημαντικό είναι να μην ξαναρχίσουμε και πάλι από την αρχή.
Σε πολλά μεγάλα έργα στο παρελθόν δυστυχώς ελλείψει θάρρους, επειδή ο πολιτικός κόσμος δεν ήθελε να αναλάβει το πολιτικό κόστος συγκεκριμένων αποφάσεων, η λύση ήταν να κάνουμε μελέτη πάνω στη μελέτη και από ό,τι διάβασα στην επιστολή της κας Δούρου, η πρότασή της είναι να κάνουμε μια νέα μελέτη πάνω στην παλιά μελέτη. Δεν προτείνει κάτι καινούργιο. Μακάρι να πρότεινε κάτι καινούργιο.
Αλλά πρέπει να καταλάβει η κα Δούρου ότι η ευθύνη της Διοίκησης της Αττικής είναι πολύ μεγάλη. Κατά συνέπεια πρέπει να προχωρήσει τη λύση που αυτή νομίζει, χωρίς όμως καθυστερήσεις για να λύσει το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην πόλη μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχουμε κάποια αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική;
Ν. ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ: Δεν έχουμε κάποια επίσημη αντίδραση επομένως δεν έχουμε κάποια ειδική γνώση. Αυτό το οποίο έχουμε είναι την πλήρη στήριξη σε όλο αυτό το πρόγραμμα. Όλο αυτό το πρόγραμμα δεν έχει σχεδιαστεί ερήμην της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μάλιστα κομμάτι είναι και συγχρηματοδοτούμενο, επομένως η όλη εξέλιξη όλων αυτών των έργων, τυγχάνει και υπό την έγκρισή και τη συνεργασία της.
Από το Γραφείο Τύπου