Όλες οι πληροφορίες για τη μεγάλη επιτυχία της ελληνικής πλευράς στο θέμα των ελληνικών ΠΟΠ συμπεριλαμβανομένης της φέτας

Η προστασία των ΠΟΠ (Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης) και των ΠΓΕ (Προστατευμένων Γεωγραφικών Ενδείξεων) είναι πάγια θέση της Ελλάδος.

Το θέμα των ΠΟΠ έχει ξεκινήσει σχετικά πρόσφατα,  με τον Κανονισμό 510/2006 για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων, ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον πρόσφατο Κανονισμό 1151/2012 για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων. Ξεκίνησαν να ισχύουν καταρχήν μόνο μέσα στην Ε.Ε.

Η Ε.Ε. επιχειρεί να τα επιβάλλει και στον υπόλοιπο κόσμο, γιατί αυτό εξυπηρετεί τα εμπορικά της συμφέροντα, προσπαθώντας να επιτύχει σχετικές αποφάσεις στο επίπεδο του ΠΟΕ. Όμως, προς το παρόν δεν προβλέπεται η αυξημένη προστασία τους πολυμερώς, λόγω και της αντιθεσης ομάδας κρατών μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, η ΗΠΑ, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία κ.α.

CETA – ΚΑΝΑΔΑΣ

Η έναρξη των διαπραγματεύσεων ξεκίνησε το 2009. Διαχρονικός στόχος της ελληνικής πλευράς η αύξηση των εμπορικών σχέσεων και ειδικά των εξαγωγών μας, με παράλληλη διατήρηση των κατακτήσεών μας σε κοινοτικό επίπεδο.

Για να συντονίσουμε την παρέμβασή μας έναντι της Ε. Επιτροπής, δουλέψαμε συστηματικά τα συναρμόδια Υπουργεία Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Εξωτερικών, καθώς και οι εκπρόσωποι των τριών Υπουργείων στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στην Ε.Ε.

• Ειδικά με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είχαμε αμφίδρομη επικοινωνία, κοινοποιώντας εκατέρωθεν την αλληλογραφία που ανταλλάσσονταν με την Ε. Επιτροπή.

• Μάλιστα μπροστά στην αγωνία μας για μία θετική εξέλιξη κατά κάποιο τρόπο παραβιάσαμε και τη Συνθήκη Λειτουργίας της Ε.Ε., προβαίνοντας και σε διμερή διαβήματα και παραστάσεις στην Καναδική πλευρά, διαδικασία που, για να το πω κομψά, είναι «οριακά αποδεκτή» στην κοινοτική πρακτική.

• Στο παρελθόν ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης πραγματοποίησε διάβημα προς τον Καναδό Πρέσβη στην Ελλάδα κ. Peck, για τη σημασία που αποδίδει η χώρα μας στην προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων στα πλαίσια της διαπραγμάτευσης για τη CETA.

• Επίσης, ο Υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Κωστής Χατζηδάκης απηύθυνε επιστολή (24.10.2012) προς τον ομόλογό του Καναδό Υπουργό Διεθνούς Εμπορίου κ. Ed Fast, στην οποία επισημαίνεται ότι η ελληνική πλευρά αναμένει την επίτευξη ικανοποιητικής λύσης όσον αφορά την προστασία της ελληνικής Φέτας.

• Σε ό,τι με αφορά, το ζήτημα επίλυσης του θέματος της ελληνικής Φέτας και της προστασίας του συνόλου των ελληνικών Γεωγραφικών Ενδείξεων το έθεσα , μετ’ επιτάσεως και επιμονής, κατά τις Συνόδους του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών Υποθέσεων/Tομέας Eμπορίου (ΣΕΥ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Νοέμβριος 2012 και Ιούνιος 2013, Άτυπο Συμβούλιο ΣΕΥ, Δουβλίνο, Απρίλιος 2013).

• Επιπροσθέτως, προέβην και σε διάβημα προς τον Καναδό Πρέσβη κ.Peck (29.7.2013), ζητώντας του να μεταφέρει στην καναδική πλευρά συγκεκριμένες προτάσεις για την προστασία των καναδών καταναλωτών από τα συναφή προϊόντα απομίμησης που κυκλοφορούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο στον Καναδά.

• Ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών κ. Δημήτρης Αβραμόπουλοςσε συνάντησή του με τον Καναδό Υπουργό Εξωτερικών κ. Baird τον Φεβρουάριο 2013, ήγειρε εκ νέου το ζήτημα της ενισχυμένης προστασίας των ελληνικών Γεωγραφικών Ενδείξεων, τονίζοντας ότι αποτελεί για την Ελλάδα ουσιαστική προϋπόθεση για μια αμοιβαίως επωφελή και ισορροπημένη Συμφωνία.

• Μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της 14ης Ιουνίου, υποβλήθηκαν εκ νέου, κατόπιν οδηγιών μου, σχετικά διαβήματα της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (25.6.2013 και 10.9.2013) προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με ιδιαίτερη αναφορά στην αναγνώριση της ελληνικής “Φέτας”.

• Το εν λόγω ζήτημα τέθηκε, τον Οκτώβριο του 2013, στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Barroso, ο οποίος ενημερώθηκε ενδελεχώς σχετικά με τις ανησυχίες της Ελλάδας και σε μία προσπάθεια να πιέσει να πράγματα περιέλαβε τη φέτα (μαζί με την ιταλική γκοργκοντζόλα) στο γεύμα που παρέθεσε στον Καναδό Πρωθυπουργό κ. Χάρπερ.

• Τέλος, στις 18.10.2013, λίγο πριν οριστικοποιηθεί η συμφωνία, και σε μία προσπάθεια να πετύχουμε το μέγιστο δυνατό, έθεσα εκ νέου το θέμα, σε σειρά επαφών που είχα, σε Βρυξέλλες και Λουξεμβούργο, με τον αρμόδιο Επίτροπο κ. Karel de Gucht, με τον πρόεδρο της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ευρωβουλευτή κ. Vital Moreira, καθώς και με ομολόγους του στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικού Εμπορίου.

Η κατοχύρωση των Ελληνικών θέσεων και η προστασία των Ελληνικών Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης είναι ξεκάθαρη και αδιαμφισβήτητη.

145 ΠΟΠ (125 με πλήρη προστασία σαν να βρισκόμαστε στην Ε.Ε.) 20 με αυξημένη προστασία, όπως η φέτα.  Στα 125 υπάρχουν 15 ελληνικά.  Άνω του 10% σε μία Ε.Ε. (Συνολικά 107 ελληνικά ΠΟΠ και ΠΓΕ σε σύνολο 1200)  28 Κρατών – Μελών. Όταν ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις η πρόταση της Ε. Επιτροπής περιελάμβανε μόνο 3 ελληνικά προϊόντα (Φέτα, Ελιά Καλαμάτας, Μαστίχα Χίου).  Πετύχαμε και τα ανεβάσαμε σε 16, προσθέτοντας:

• Ελαιόλαδο Καλαμάτας

• Ελαιόλαδο Κολυμβάρι Χανίων Κρήτης

• Ελαιόλαδο Σητείας Λασιθίου Κρήτης

• Ελαιόλαδο Λακωνίας

• Κρόκος Κοζάνης

• Κεφαλογραβιέρα

• Γραβιέρα Κρήτης

• Γραβιέρα Νάξου

• Μανούρι

• Κασέρι

• Φασόλια Γίγαντες Ελέφαντες Καστοριάς

• Φασόλια Γίγαντες Ελέφαντες Πρεσπών

• Κονσερβολιά Αμφίσσης

Ειδικά για τη φέτα, οι ισχυρισμοί περί μη κατοχύρωσης των ελληνικών δικαιωμάτων είναι παντελώς αστήρικτοι.  Πρώτον στο δικό μας γήπεδο πλήρη κατοχύρωση, καμία παραχώρηση. Φέτα στην Ευρωπαϊκή Ένωση μόνο Ελληνική. Κανένας από τους Καναδούς παραγωγούς δεν έχει δικαίωμα να πουλήσει το προϊόν του σε έδαφος της Ε.Ε., παρά μόνο ως λευκό τυρί, όχι ως φέτα.

Πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση. Κοινοτικό Κεκτημένο με ΠΟΠ και ΠΓΕ vs Κεκτημένο North America Free Trade Agreement (NAFTA). Απέναντι στη δική μας πραγματικότητα, με τη βοήθεια και των άλλων μερών της NAFTA αντέτειναν τη δική τους. Αυτήν της κατοχύρωσης ενός προϊόντος μέσω εμπορικών σημάτων “trademarks”.

Για δεκαετίες στην αγορά του Καναδά, η κατάσταση ήταν εντελώς ανεξέλεγκτη. Όποιος ήθελε χρησιμοποιούσε την ονομασία φέτα, χωρίς κανένα απολύτως περιορισμό, και παραπλανούσε τους καταναλωτές.  Αυτές οι πρακτικές τελειώνουν με την εμπορική συμφωνία καθώς:

• Δέχεται ο Καναδάς τη Φέτα ως ελληνικό ΠΟΠ – κατοχύρωση επί της αρχής

• Από τις υφιστάμενες συσκευασίες θα αφαιρεθούν σύμβολα, εικόνες και ονομασίες που παραπέμπουν στην Ελλάδα.

• Θα υπάρχει σαφής επισήμανση στα προϊόντα αυτά ότι έχουν παραχθεί στον Καναδά (ευδιάκριτη και ευανάγνωστη αναγραφή της φράσης “Made in Canada”)

• Όλοι οι νέοι παραγωγοί Καναδικού λευκού τυριού θα πρέπει, επιπροσθέτως των ανωτέρω, να αναγράφουν “feta-style cheese”  ή “feta imitation cheese”.

• Σε περίπτωση παραβίασης των παραπάνω περιορισμών θα παρεμβαίνει αυτεπαγγέλτως το Υπουργείο Εμπορίου του Καναδά και θα συμμορφώνει τους παραβάτες χωρίς να απαιτείται δικαστική συνδρομή, η οποία θα επιβάρυνε υπέρμετρα ειδικά τους μικροπαραγωγούς. Τονίζεται ότι η έννοια της εν λόγω διοικητικής προστασίας εφαρμόζεται για πρώτη φορά σε Συμφωνία Ελευθέρων Συναλλαγών, γεγονός το οποίο θεωρείται εξαιρετικό επίτευγμα για την εφαρμογή των ανωτέρω υποχρεώσεων και τη διαφύλαξη των συμφερόντων των Ελλήνων παραγωγών.

• Αυτό δε έχει ιδιαίτερη σημασία και για τις Καναδικές Επαρχίες (Provinces), τη συμμόρφωση των οποίων αναλαμβάνει το Υπουργείο Εμπορίου του Καναδά.  Αποφεύγουμε έτσι το ενδεχόμενο να γίνει «μπαλάκι» ο έλληνας εξαγωγέας μεταξύ των επαρχιακών και των ομοσπονδιακών δικαστηρίων του Καναδά.

• Αντίθετα, οι Έλληνες παραγωγοί μπορούν να αυξήσουν τις ποσότητες που εξάγουν στον Καναδά καθώς στη συμφωνία υπάρχει ρήτρα για τον διπλασιασμό των ποσοστώσεων γαλακτοκομικών, που θα μπορούν να εξάγονται από την Ε.Ε στον Καναδά με μηδενικούς δασμούς, από 4% σε 8%.

Η Ιταλία και η Γαλλία, που αντιμετώπιζαν ακριβώς το ίδιο θέμα, δήλωσαν την ικανοποίησή τους για τη συμφωνία. Σημειώνεται ότι τα ιταλικά και γαλλικά τυριά ασιάγκο, φοντίνα, γκοργκοντζόλα και μίνστερ θα απολαμβάνουν στην καναδική αγορά την ίδια ακριβώς προστασία όπως η ελληνική φέτα.

Και να επισημάνω ότι ορισμένα άλλα προϊόντα όπως η γνωστή μας παρμεζάνα πολύ απλά «δεν τα κατάφεραν».  Γιατί η Ε.Ε. κατάφερε να περάσει 145 ΠΟΠ και ΠΓΕ από τα 1200 περίπου που έχει.  Η φέτα ήταν μέσα σε αυτά. Η παρμεζάνα όχι.

Εάν η συμφωνία ήταν ευνοϊκή για τα καναδικά συμφέροντα είναι βέβαιο ότι οι Καναδοί τυροπαραγωγοί δεν θα δήλωναν εξοργισμένοι με την κυβέρνησή τους. 

Την άποψη ότι η Ελλάδα από τη συγκεκριμένη συμφωνία κέρδισε πολλά μου εξέφρασε σε πρόσφατη συνάντησή μας και ο Καναδός Γερουσιαστής, Ελληνικής καταγωγής κ. Λίο Χουσάκος, ο οποίος και με παρέπεμψε σε σχετικές αναρτήσεις στο Διαδίκτυο.