Investments: Rethinking the Leisure Business – Mediterranean Luxury Travel Summit 2013

Βρισκόμαστε στον απόηχο μιας θετικής χρονιάς για τον ελληνικό τουρισμό.  Όμως αυτό δεν πρέπει να μας κάνει να εφησυχάσουμε αλλά αντίθετα να εντείνουμε τις προσπάθειές μας.  Να δούμε όλοι, Κυβέρνηση και Αγορά τί κάναμε σωστά για να το επαναλάβουμε και τί μπορούμε να κάνουμε καλύτερο.  Και βεβαίως με το βλέμμα στραμμένο στο μεγάλο ζητούμενο:  Που δεν είναι άλλο από την αύξηση της απασχόλησης και τη μείωση της ανεργίας.

Διότι βεβαίως, φίλες και φίλοι, είναι καλοί οι αριθμοί, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την περαιτέρω πορεία, αλλά εμείς δεν θα ησυχάσουμε ώσπου να μετατραπούν σε βελτίωση της ζωής και της καθημερινότητας των πολιτών.

Γνωρίζουμε βεβαίως ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις.  Για αυτό, σε αντίθεση με το παρελθόν, στο δικό μας προγραμματισμό η ανάπτυξη δεν θα προέλθει ούτε από δανεικά ούτε από κατανάλωση.  Θα προέλθει από επενδύσεις και εξωστρέφεια.  Έτσι ώστε το 2020 η εξωστρέφεια (εξαγωγές + τουρισμός) να αντιστοιχεί στο 50% του ΑΕΠ της χώρας.

Και βεβαίως θα πρέπει αναφορικά με τις επενδύσεις να ξεκαθαρίσουμε δύο πράγματα:

1.     Στις οικονομίες της αγοράς, στις οποίες θέλουμε να εντάσσεται και η δική μας δεν υπάρχουν επενδύσεις χωρίς επενδυτές, ούτε εργαζόμενοι χωρίς εργοδότες.

2.    Η χώρα μας έχει ανάγκη από κάθε είδους επενδύσεις.  Ελληνικές και Ξένες.  Μεγάλες, μεσαίες και μικρές.  Ιδιωτικές και Δημόσιες. και όπου είναι εφικτό στο πλαίσιο της παρούσας δημοσιονομική συγκυρίας

Εμείς, ως Πολιτεία, Αρωγοί και Συμπαραστάτες του Ιδιωτικού Τομέα (3 άξονες):

ØΒελτιώνοντας το Επενδυτικό Περιβάλλον

ØΒελτιώνοντας Δομές μέσω διαρθρωτικών αλλαγών

ØΒελτιώνοντας τις Υποδομές

Αλλά προτού έρθω σε αυτά και κυρίως στο πώς εξειδικεύονται αναφορικά με τον Τουρισμό Υψηλού Επιπέδου επιτρέψτε μου δύο λόγια για 2 γενικότερους παράγοντες που δεν θα πρέπει να παραγνωρίσουμε:

Ø Τη μακροοικονομική σταθερότητα και πολιτική σταθερότητα και

Ø Την παροχή ρευστότητας στην αγορά.

Ι. Μακροοικονομική Σταθερότητα – Πολιτική Σταθερότητα

Πιάνουμε τους στόχους.  Δεν θα σας κουράσω με αριθμούς

Ø  Έλλειμμα 2012:Στόχος €16,3 δις, επιτύχαμε €15,7δις.  €0,6 δις καλύτερα.

Ø  2013: Όλα δείχνουν ότι θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα, της τάξης του €0,5δις.  Γεγονός που θα ενισχύσει τη βιωσιμότητα του χρέους μας, ενεργοποιώντας συμφωνημένες ευνοϊκές ρήτρες.

Ø  Όχι Grexit, πλέον Grecovery.Μπορούμε πλέον να διαβεβαιώσουμε τους επενδυτές που θα επενδύσουν σήμερα σε ευρώ ότι και σε 10 χρόνια πάλι σε ευρώ θα αποτιμάται η επένδυσή τους.

Ø  2014: βγαίνουμε στις αγορές.  S&P: Επιβεβαίωσε την αξιολόγηση Β-/Β για τη χώρα μας με σταθερές προοπτικές. [Επιτυχία του ταξιδιού του Πρωθυπουργού στην Αμερική – Συζητήσεις με Χρηματοοικονομικούς οίκους]. Συνέχιση του πρωτογενούς πλεονάσματος και επιστροφή, μετά από 6 συναπτά έτη ύφεσης, σε ανάπτυξη.

Η Ελλάδα όαση σταθερότητας και ασφάλειας.  Και εσωτερικής και σε σχέση με το εξωτερικό περιβάλλον.

ΙΙ. Η παροχή ρευστότητας στην αγορά

Ø  Ανακεφαλαιοποίηση του Τραπεζικού Συστήματος

Ø  Επιστροφή καταθέσων.  Γύρω στα €15 δις από τότε που ανέλαβε η παρούσα Κυβέρνηση.  Επανακεφαλαιοποίηση Τραπεζών.  Πέφτουν τα επιτόκια των εμπορικών τραπεζών.  Απαρχή για φτηνότερες χορηγήσεις.

Ø  Νέο ΕΣΠΑ:€20.5δις για 2014-2020.  Να κάνουμε καλύτερη χρήση επιλέγοντας έργα με μεγαλύτερο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα για την Εθνική Οικονομία.  Όλες οι εταιρίες που είναι εγκατεστημένες είτε στην Ελλάδα είτε σε άλλο Κράτος – Μέλος της Ε.Ε. δικαιούνται να υποβάλλουν προτάσεις.

Ø  Απορροφήσεις ΕΣΠΑ & Επενδυτικού

Και έρχομαι στους τρεις άξονες που σας είπα προηγουμένως:

ΙΙΙ. Επενδυτικό Περιβάλλον

ØΔιαφοροποιούμε το χαρτοφυλάκιο του FastTrack,επιλέγοντας έργα που θα ενισχύουν την απασχόληση και θα έχουν μεγαλύτερη πολλαπλασιαστική αξία για την οικονομία. 

Και βεβαίως τέτοια έργα είναι τα έργα του τουρισμού πολυτελείας.  Διότι, για να παρέχει κανείς υπηρεσίες επιπέδου χρειάζεται να έχει ανά 100 κλίνες σημαντικά περισσότερο προσωπικό από ό,τι αν παρείχε μέσες υπηρεσίες.  Δύο τέτοια έργα που αξιολογούμε για ένταξη στο FastTrackείναι τα KiladaHillsστην Ερμιόνη Αργολίδας και η PravitaEstateστο Κτήμα Πραβίτα στον Πολύγυρο της Χαλκιδικής.  Έργα συνολικού προϋπολογισμού 1,2δις, τα οποία σε πλήρη εξέλιξη θα δημιουργήσουν 1900 νέες θέσεις εργασίας.

Και εδώ να σας ενημερώσω ότι ως προς τις Επενδύσεις, ψηφίσαμε το νέο Νόμο 4146/2013, βελτιώνοντας το πλαίσιο και για τις Στρατηγικές Επενδύσεις και το FastTrackκαι για τις Επενδύσεις του Αναπτυξιακού Νόμου.

Ένα νόμο που θεωρώ ότι αξίζει να διαβάσει κανείς, γιατί νομίζω ότι συμβάλλει καθοριστικά στο μεγάλο ζητούμενο: Τη μετατροπή της Ελλάδας από χώρα  ‘red tape’, που παρενέβαλε γραφειοκρατικά εμπόδια στις επενδύσεις, σε χώρα ‘red carpet’ – ασφαλές λιμάνι επενδύσεων.

ØΑναφορικά με τις Στρατηγικές Επενδύσεις και το FastTrack:

o  Καταστήσαμε την αρμόδια Γενική Γραμματεία,Κεντρική Αδειοδοτική Αρχή για τις Στρατηγικές Επενδύσεις.  Υλοποίηση εντός Νοεμβρίου 2013.

o  Δημιουργήσαμε τα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων, επεκτείνονταςκαι στον ιδιωτικό τομέα ένα εργαλείο που ήταν αποκλειστικότητα του κράτους.

o  Αναβαθμίσαμε το ρόλο του “InvestinGreece”, το οποίο:

§   εστιάζει στηνπροσέλκυση επενδύσεων, επιλέγοντας μεθοδικά τις αγορές στόχους, τις οποίες προσεγγίζουμε μετά από συστηματική προετοιμασία.

§   ενώ, παράλληλα, λειτουργεί ως φορέας υποστήριξης των επενδυτών και διαμεσολάβησης για την επίλυση γραφειοκρατικών προβλημάτων τους.

o  Θεσμοθετήσαμε τη χορήγηση αδειών παραμονής για τους Στρατηγικούς επενδυτές.Ομοίως, για όποιον αγοράζειακίνητη περιουσία άνω των €250.000 (αξία συμβολαίου).  Ή για όποιον διαθέτει αντίστοιχης αξίας συμβόλαιο χρονομεριστικής μίσθωσης.  Μέτρα που σαφώς ενισχύουν τον τουρισμό υψηλού επιπέδου.  [Προσεχής επίσκεψη στην Κίνα].

• Η παραδοσιακή αγορά για τουριστικές επενδύσεις στην Ελλάδα είναι κατά κύριο λόγο απευθύνεται στο μαζικό τουρισμό . Πέντε και τεσσάρων αστέρων ξενοδοχεία αποτελούν μόνο το 15 % του μεριδίου της αγοράς . Ο κύριος στόχος της κυβέρνησης είναι να ενισχύσει το υψηλό τέλος της αγοράς και την προσέλκυση προσοδοφόρα άμεσων ξένων επενδύσεων.

To προσφάτως εγκριθέν νομικό πλαίσιο, από το αρμόδιο Υπουργείο Τουρισμού. εισάγει μια σειρά από νέες μορφές τουριστικών επενδύσεων :

Ολοκληρωμένη τουριστικά θέρετρα

• Το ολοκληρωμένο τουριστικό θέρετρο : Διαφοροποιεί το παραδοσιακό ξενοδοχείο από το ότι περιλαμβάνει επενδύσεις σε ένα ευρύ φάσμα της τουριστικής υποδομής : μαρίνες , γήπεδα γκολφ , spa, θεραπεία , αθλητικές εγκαταστάσεις , συνεδριακά κέντρα κλπ.

• Ελάχιστη επιφάνεια ανάπτυξη 15 εκτάρια ( 150.000 m2 )

·       Ανάλογα με την πυκνότητα της ανάπτυξης , ο χώρος που διατίθεται προς πώληση ως ιδιόκτητων μπορεί να αυξηθεί έως και 65 % της συνολικής έκτασης κατασκευής.

·     Αυτή η μορφή της ανάπτυξης διευκολύνει τη χρηματοδότηση των επενδύσεων και ανταποκρίνεται στην αυξανόμενη ζήτηση των upmarket σπίτια διακοπών . Ο αριθμός στόχος που έχει τεθεί για τα σπίτια τουριστικό θέρετρο στην Ελλάδα για την επόμενη δεκαετία είναι τουλάχιστον 50.000 μονάδες .

Περιοχές της ολοκληρωμένης τουριστικής ανάπτυξης ( γνωστό στην Ελλάδα ως Π.Ο.Τ.Α.)

• Πρόκειται για μεγάλης κλίμακας έργα τουλάχιστον 80 εκταρίων . Μπορούν να περιλαμβάνουν παραδοσιακά υψηλή ξενοδοχεία τέλος , τουριστικά θέρετρα και τα σπίτια διακοπών με συντελεστή δόμησης 20 % , καθώς και ένα ευρύ φάσμα των τουριστικών υποδομών , όπως γήπεδα γκολφ , μαρίνες , συνεδριακά αίθουσες κλπ. Κορυφαίο παράδειγμα το Costa Navarino

• Οι εξελίξεις Π.Ο.Τ.Α. επιτρέπονται στα περισσότερα μέρη της Ελλάδα και προβλέπεται ειδική διαδικασία, δίνοντας ασφάλεια στον Επενδυτή..

ØΑναφορικά με το εργαλείο που λέγεται«Αναπτυξιακός Νόμος» και πουγια 2 περίπου δεκαετίες έχει συμβάλλειστον εκσυγχρονισμό υπαρχόντων ξενοδοχείων, καθώς και στη δημιουργία νέων: προχωρήσαμε σε σημαντικές νομοθετικές βελτιώσεις. Συγκεκριμένα:

o  Δόθηκε η δυνατότητα προκαταβολήςέως και του συνολικού ποσού επιδότησης, κατά την έναρξη της επένδυσης, με την κατάθεση εγγυητικής επιστολής

o  Καταργήθηκε ο χρονικός περιορισμόςυποβολής επενδυτικών σχεδίων, κάθε Απρίλιο και Οκτώβριο και παρέχεται δυνατότητα υποβολής επενδυτικών σχεδίων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

o  Θα δοθεί δυνατότητα σε πιστοποιημένους φορείς να διενεργούν ελέγχους, αυξάνοντας την ταχύτητα ελέγχων, δίνοντας δικαίωμα επιλογής στους επενδυτές

Σημειώνουμε με ικανοποίηση ότι μετά από αυτές τις πρωτοβουλίες και τη δημοσίευση του νέου αναπτυξιακού νόμου, ο συνολικός προϋπολογισμός των επενδυτικών σχεδίων που κατατέθηκαν το Α΄ εξάμηνο του 2013 ανέρχεται σε €536εκ.  Όταν αυτός του Β’ εξαμήνου του 2012 ανήλθε σε €372εκ.  Έχουμε λοιπόν αύξηση συνολικού ύψους επενδυτικών προτάσεων κατά 40%.

Επιπλέον δρομολογήθηκε:

o  Η σύσταση αυτοτελούς τμήματος  επιθεώρησης στρατηγικών και ιδιωτικών επενδύσεων, που υπάγεται απευθείας στον αρμόδιο Υπουργό Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, με στόχο την πάταξη παραβατικών συμπεριφορών και την εξάλειψη δυσλειτουργιών.

ΙV. Βελτιώνοντας Δομές (Διαρθρωτικές & Δημοσιονομικές Αλλαγές)

ØΒελτίωση της ανταγωνιστικότητας. 

ØΜείωση ελάχιστου μισθού κατά 22% και κατά 32% για όσους πρωτοεισέρχονται στην αγορά εργασίας.

ØΜείωση του ΦΠΑ στην εστίαση.  Προώθηση της ελληνικής κουζίνας και γαστρονομίας.Ανάπτυξη συνεργειών με τις εξαγωγές μας.

ØΠροσπαθούμε για τη μείωση του ενεργειακού κόστους,μέσω της αναδιαπραγμάτευσης των τιμών εισαγωγής φυσικού αερίου, ώστε να είναι και από αυτή την πλευρά το τουριστικό προϊόν μας πιο ανταγωνιστικό

ØΕνιαίο Branding: Στο πλαίσιο της Συντονιστικής Επιτροπής Εξωστρέφειας την οποία έχω την τιμή να προεδρεύω και στην οποία συμμετέχουν όλα τα συναρμόδια Υπουργεία.  Διότι το ισχυρό και αναγνωρίσιμο «σήμα» ενισχύει την εικόνα ενός προϊόντος ποιότητος

ØΚατάργηση του καμποτάζ στην κρουαζιέρα. Με τα ελληνικά λιμάνια να προσελκύουν στο χώρο της κρουαζιέρας όλο και περισσότερους τουρίστες και με την Ελλάδα να είναι πλέον ο τρίτος προορισμός των τουριστών στην Ευρώπη, μετά την Ισπανία και την Ιταλία. Τα ελληνικά λιμάνια με επίκεντρο τον Πειραιά, μετά την άρση του καμποτάζ, συγκεντρώνουν όλο και περισσότερους τουρίστες. Ο Πειραιάς από την αρχή του χρόνου έως και τον Ιούλιο καταγράφει αύξηση 11,7% στους επιβάτες transit. Υπολογίζεται ότι φέτος θα υπάρξουν πρόσθετα έσοδα €1δις  από τους transit επιβάτες και €2δις  από τους επιβάτες στα λιμάνια βάσης.

ØΒελτίωση της τουριστικής εκπαίδευσης.  Τουρισμός επιπέδου σημαίνει και στελέχη επιπέδου.

V. Βελτιώνοντας Υποδομές

Ø Αποκρατικοποιήσεις.  Όχι μόνο για ταμειακούς λόγους αλλά κυρίως για προσέλκυση τεχνογνωσίας και επενδύσεων. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Κασσιώπης στην Κέρκυρα.  Το κράτος εισέπραξε €23εκ., αλλά δημιουργείται μία επένδυση €100εκ.  Αλλά και των μαρινών σε Φλοίσβο και Λέσβο.

Ø Εταιρία Ειδικού Σκοπού. ΠαράκτιοΑττικόΜέτωπο.  Έργο με προφανείς συνέργειες με τον τουρισμό υψηλού επιπέδου.  Σημαντικός αριθμός από τα ακίνητα που θα ξεκαθαρίσουν θα διατεθεί για τουριστική αξιοποίηση.

Ø 4 Αυτοκινητόδρομοι.  Μείωση του χρόνου μετάβασης σε σειρά τουριστικών προορισμών επιπέδου της πατρίδας μας.

Ø Αξιοποίηση των 22 περιφερειακών αεροδρομίων. Με στόχο την ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας.

Ø Υδατοδρόμια.  Ειδικό κεφάλαιο του Νόμου 4146/2013, για τον οποίο σας μίλησα προηγουμένως.  Ευέλικτη επιλογή διότι απαιτεί να επενδυθεί λιγότερο κεφάλαιο σε σχέση με το αεροδρόμιο.

Ø ΣΔΙΤ.   Σειράαπόενδιαφέρουσεςεφαρμογές:

o  Διαχείρισηαπορριμμάτων.  Απάντηση σε ένα μείζον πρόβλημα καθώς τους καλοκαιρινούς μήνες ο πληθυσμός της χώρας μας υπερδιπλασιάζεται. Δρομολογούμε 21 έργα συνολικής αξίας €2,1δις

o  Ηλεκτρική διασύνδεση νησιών.  Αποφυγή Μπλακ άουτ [όπως το καλοκαίρι στη Σαντορίνη].  Μείωση του ενεργειακού κόστους για νησιωτικές περιοχές της πατρίδας μας, άρα αύξηση της ανταγωνιστικότητας.

Φίλες και Φίλοι,

Στο ολοένα και πιο παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον, η ανάκαμψη και η ανάπτυξη, ούτε διατάσσονται, ούτε έρχονται πατώντας κάποιο μαγικό κουμπί. Κατακτιούνται. Με τα συναρμόδια Υπουργεία να συνεργάζονται αρμονικά και όχι να περιχαρακώνονται σε φέουδα αρμοδιοτήτων.  Με τις υπηρεσίες να δουλεύουν με σύστημα και μέθοδο.  Φάκελο το φάκελο