Εισήγηση Ν. Μηταράκη σε επίκαιρη επερώτηση για το μεταναστευτικό
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι πλέον πασιφανές ότι η Ελλάδα μετατρέπεται σ’ έναν ατελείωτο καταυλισμό και προσφύγων και οικονομικών μεταναστών. Η «στρόφιγγα» των εκροών κλείνει, αν δεν έχει κλείσει, καθώς άλλες χώρες της Ευρώπης παίρνουν αυξημένα μέτρα για να προστατέψουν τα δικά τους σύνορα. Όμως, η «στρόφιγγα» των εισροών προς τη χώρα μας είναι ακόμα ορθάνοικτη, με τον ανθρωπιστικό, επίσης, κίνδυνο αυτοί οι άνθρωποι να εγκλωβιστούν στη χώρα μας.
Τα νούμερα είναι ανελέητα. Μόνο την προηγούμενη Κυριακή, ανήμερα του Αγίου Νικολάου, το Λιμενικό Σώμα προέβη στον εντοπισμό και στη διάσωση 464 αλλοδαπών, μία μέρα νωρίτερα 508 αλλοδαπών και σ’ αυτά τα νούμερα δεν υπολογίζονται φυσικά αυτοί που κατάφεραν μόνοι τους να βγουν σε ελληνικές ακτές.
Θα συμφωνήσουμε όλοι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ανέτοιμη να αντιμετωπίσει την προσφυγική κρίση. Όμως –και αυτό είναι που αφορά ακόμα περισσότερο την Εθνική Αντιπροσωπεία- η χώρα μας ήταν ανέτοιμη και απροετοίμαστη γι’ αυτό που συνέβη το 2015, για τον πολύ μεγάλο πολλαπλασιασμό των ροών.
Και δεν είναι ότι η Κυβέρνηση ήταν ανέτοιμη. Ακολούθησε μία ρητορική, μία πολιτική ανοικτών θυρών και πλέον οι προσφυγικές ροές, οι μεταναστευτικές ροές που έβρισκαν και άλλους διαδρόμους για να φτάσουν στη βόρεια Ευρώπη, επέλεγαν πλέον τη χώρα μας ως τον καλύτερο, τον ασφαλέστερο, τον πλησιέστερο διάδρομο.
Η Κυβέρνηση τελικά με την ρητορική της δεν έστειλε μόνο ένα ξεκάθαρο μήνυμα στους πρόσφυγες και στους μετανάστες. Έστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα που εκμεταλλεύθηκαν τα κυκλώματα των δουλεμπόρων.
Σήμερα, εκτός από πρόσφυγες από τη Συρία, εκτός από μετανάστες από χώρες της Ανατολής, όπως το Ιράκ και το Αφγανιστάν, περνούν τα νερά του Αιγαίου και μετανάστες από την Αφρική που παλαιότερα περνούσαν από άλλους διαδρόμους.
Όπως είπα πριν, είναι πολύ μεγάλος ο κίνδυνος αυτοί οι άνθρωποι να εγκλωβιστούν στη δική μας χώρα, η οποία δεν έχει αυτήν τη στιγμή ούτε την οικονομική ούτε την κοινωνική δυνατότητα να προσφέρει ένα ασφαλές καταφύγιο. Φυσικά, αυτές οι εισροές έχουν μεγάλες επιπτώσεις στην οικονομία μας.
Εγώ θα ήθελα να κάνω μία ειδική αναφορά στα πρόσφατα γεγονότα στα βόρεια σύνορα, στην κατάληψη της σιδηροδρομικής γραμμής. Η χώρα μας, στην προσπάθεια να εκμεταλλευθεί τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, προσπάθησε τα τελευταία τρία χρόνια να δείξει ότι είμαστε η πύλη εισόδου της Ανατολής προς τη Δύση για το εμπόριο. Αυτό το οικονομικό μοντέλο πάνω στο οποίο στηρίχθηκε και η αξία του λιμένα του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, η αξία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η αξία πολλών επαγγελμάτων και εταιρειών που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στη χώρα μας, αμφισβητείται και οι μεγάλες ξένες εταιρείες πλέον ψάχνουν να βρουν εναλλακτικούς διαδρόμους για τα εμπορεύματά τους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σε διπλωματικό επίπεδο δεν βλέπουμε αυτήν τη στιγμή καμία πρωτοβουλία για την επαναπροώθηση παράνομων μεταναστών που εισέρχονται στη χώρα μας. Δεσμευτήκατε, όμως, να δημιουργήσετε hot spots στα νησιά. Αυτά, όμως, δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα.
Έχετε πει μέχρι στιγμής –και περιμένω να το επαναλάβετε- ότι αυτοί είναι προσωρινοί χώροι στέγασης. Δεν γνωρίζω, όμως, πώς αυτό το διασφαλίζετε, τι εχέγγυα έχετε από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι θα απορροφήσει όλους αυτούς τους μετανάστες που μένουν στη χώρα μας. Υπάρχει μία ευρωπαϊκή δέσμευση ότι όλοι οι μετανάστες που έρχονται στη χώρα μας θα συνεχίσουν προς τα βόρεια σύνορα ή αυτά τα προσωρινά hot spots τελικά θα αρχίσουν να φιλοξενούν μόνιμα πρόσφυγες και μετανάστες;
Το πρόβλημα έχει γίνει εκρηκτικό. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι τοπικές κοινωνίες περιμένουν από την Κυβέρνηση την χρηματοδότηση των υποδομών. Περιμένουν παράλληλα και απλά πράγματα, όπως να οριστούν συντονιστές για τα νησιά.
Κύριε Υπουργέ, στην πρόσφατη επίσκεψή σας στη Χίο είπατε ότι αυτό είναι κάτι που προτίθεστε να κάνετε το 2016. Πρέπει να περάσουν τόσες εβδομάδες, τόσοι μήνες για να ορίσουμε έναν συντονιστή; Πλέον στα νησιά μας υπάρχουν οι δήμοι, υπάρχει η περιφέρεια, υπάρχουν οι ΜΚΟ που ανέφερε ο κ. Αθανασίου, όλοι αυτοί που προσπαθούν να προσφέρουν και κανείς δεν είναι εκεί για να τους συντονίσει. Δεν θα έπρεπε τουλάχιστον αυτό να το είχατε κάνει χθες, αν όχι σήμερα;
Φυσικά, όλα αυτά έχουν επιπτώσεις στον τουρισμό και αυτό το λένε οι ίδιοι οι άνθρωποι του τουρισμού στα νησιά.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εκτός όμως από τις πολιτικές και διπλωματικές αστοχίες της Κυβέρνησης πρέπει να επισημάνουμε και τις εσωτερικές αστοχίες, την παντελή απουσία κρατικής αρωγής στη δική μας επικράτεια. Και αυτό δεν το αναφέρω απλώς από αντιπολιτευτική διάθεση.
Αν ανατρέξετε στα δημοσιεύματα του τοπικού και ηλεκτρονικού τύπου, ακόμα και του φιλικού προς την Κυβέρνηση, θα βρείτε δεκάδες δημοσιεύματα που επισημαίνουν αυτήν την απουσία του κράτους. Το βάρος έχει πέσει στην τοπική αυτοδιοίκηση, στους εθελοντές, στην εκκλησία και στις ΜΚΟ. Οι νησιώτες τελικά βλέπουν μια αδυναμία της Κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το πρόβλημα το οποίο πλέον βρίσκεται στα δικά τους σπίτια.
Και θα ήθελα να θέσω και ένα θέμα σχετικά με τον εποπτικό ρόλο που πρέπει να ασκεί το κράτος. Όλοι αυτοί οι μετανάστες που περνούν από την ελληνική επικράτεια -πολλοί δεν έχουν κανένα χαρτί- δεν πρέπει κατά κάποιο τρόπο να επιτηρούνται; Μπορεί να μας διαβεβαιώσει κανείς για τον ρόλο και τις πραγματικές σκοπιμότητες όλων των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στα νησιά μας;
Υπάρχουν ορισμένες ΜΚΟ που κάνουν καταπληκτική δουλειά. Υπάρχουν, όμως, και κάποιες άλλες που δεν τις γνωρίζουμε, δεν γνωρίζει κανείς το αντικείμενο της δράσης τους. Όπως βλέπουμε από δημοσιεύματα του Τύπου, ορισμένα στελέχη οργανώσεων περιμένουν μέσα στο σκοτάδι τους πρόσφυγες και τους κατευθύνουν με φωτεινά σινιάλα στο σημείο που μπορούν να βγουν στη στεριά. Πώς αυτά τα άτομα γνωρίζουν εκ των προτέρων την ώρα και τα σημεία άφιξης των μεταναστών; Χωρίς προσυνεννόηση; Τυχαία περιμένουν στο σκοτάδι στις πέντε το πρωί στα χαράματα;
Φτάσαμε στο σημείο οι ΜΚΟ να ανακοινώνουν ότι στη Βόρεια Λέσβο θα υπάρχει σταθμός υποδοχής χωρητικότητας τρεισήμισι χιλιάδων ατόμων και το περιφερειακό συμβούλιο δεν το γνώριζε, όπως είπε με επιστολή της η Περιφερειάρχης προς εσάς κύριε Υπουργέ.
Θα ήθελα, πριν κλείσω, να κάνω μία ειδική αναφορά στα στελέχη του Λιμενικού Σώματος που ανταποκρίθηκαν φέτος σε πέντε χιλιάδες περιστατικά, διασώζοντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, έναν αριθμό μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά. Και αυτό επετεύχθη, γιατί οι άντρες και οι γυναίκες του Λιμενικού Σώματος και των άλλων σωμάτων ασφαλείας υπερέβαλαν εαυτούς.
Κύριε Υπουργέ, η κατάσταση αυτή με την ασυνεννοησία των υπηρεσιών, την απουσία της κρατικής μηχανής ρίχνει νερό στον μύλο εκείνων που απεργάζονται διάφορα επικίνδυνα σενάρια για τη χώρα μας. Και σε αυτήν την κατάσταση οφείλει να αλλάξει η Κυβέρνηση τη στρατηγική της. Πρέπει να μιλήσει πλέον με συγκεκριμένες δράσεις αντί να αναλώνεται, όπως καμιά φορά συμβαίνει, σε γνωστές ρητορείες, αναζητώντας εσωτερικούς εχθρούς.
Σας ευχαριστώ.