Ομιλία Ν. Μηταράκη σε εκδήλωση του Ο.Ε.Ε. και του Κ.Ε.Π.Ε. με θέμα: «Η λύση για το δημόσιο χρέος και η προοπτική της ανάπτυξης»

«Κύριε Πρόεδρε του ΟΕΕ,

Κύριοι Προσκεκλημένοι,

Κυρίες και Κύριοι,

Η πρόσκληση σας σήμερα εδώ με τιμά ιδιαίτερα. Σε μια περίοδο που τα γεγονότα για την πατρίδα μας τρέχουν με γρήγορους ρυθμούς. Το θέμα της σημερινής εκδήλωσης έχει ιδιαίτερη σημασία. Η συζήτηση για το δημόσιο χρέος αφορά αρχικά την κατανόηση του τι κάναμε σαν χώρα. Αφορά όμως και το τι μέλλει γενέσθαι ή καλύτερα το τι μπορούμε να κάνουμε.

Αυτό θα προσπαθήσω να αναλύσω στο χρόνο που μου παρέχετε κι ελπίζω και στη συνέχεια να έχουμε χρόνο να τα συζητήσουμε περαιτέρω.

Η χώρα μας εδώ και δεκαετίες λειτουργούσε με παθογένειες. Υιοθετώντας ένα παραγωγικό μοντέλο στηριγμένο στον αλόγιστο δανεισμό και την υπέρμετρη κατανάλωση. Που έδινε έμφαση στους μη παραγωγικούς κλάδους και δραστηριότητες. Ένα παραγωγικό μοντέλο που οδήγησε ναι μεν σε αύξηση του ΑΕΠ, αλλά με όρους απλής μεγέθυνσης. Μια μεγέθυνση με φθορά της ανταγωνιστικότητας και υψηλό δανεισμό.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Είναι η διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας.

Ανέκαθεν εγώ πίστευα ότι τα προβλήματα της Ελλάδος είναι κατά κανόνα μικροοικονομικά και όχι μακροοικονομικά. Και με αυτό εννοώ ότι οι αγκυλώσεις τις οικονομίας και του Δημοσίου λειτουργούσαν ως τροχοπέδη στην προσπάθεια του ιδιωτικού τομέα να παράξει πλουτο. Και χωρίς παραγωγή πλούτου, θα το τονίζω σε κάθε ευκαρία, δεν μπορείς να έχεις βιώσιμη κοινωνική πολιτική.

Η χώρα μας απώλεσε μεγάλο μέρος της ανταγωνιστικότητάς της, λόγω της έλλειψης του αναγκαίου πολιτικού θάρρους για την υιοθέτηση των απαραίτητων διαρθρωτικών αλλαγών. Απώλεια που οδήγησε στην αύξηση του εμπορικού ελλείμματος της χώρας. Παράλληλα, ιστορικά ο όγκος των ξένων άμεσων επενδύσεων στην χώρα μας ήταν ιδιαιτερα χαμηλός λόγω του εχθρικού πολλές φορές κλίματος για τις επενδύσεις και τη βιομηχανία με την ενοχοποίηση του κέρδους και της επιχειρηματικότητας.

Στοιχεία, που σε συνδυασμό με έναν γενικότερο εφησυχασμό της κοινωνίας, έκαναν τη χώρα μας να χάνει έδαφος στο παγκόσμιο στερέωμα.

Αποτέλεσμα της κρίσης ανταγωνιστικότητας ήταν τα «δίδυμα ελλείμματα». Ελλείμματα τα οποία οδήγησαν τελικά σε μια πρωτόγνωρη κρίση χρέους. Η κρίση χρέους δημιούργησε μία διπλή κρίση αξιοπιστίας, μέσα και έξω από την Ελλάδα: για τη χώρα, τις δυνατότητές της και τους ανθρώπους της. Με τους επενδυτές, Έλληνες και ξένους, να μην θεωρούν την Ελλάδα πρόσφορο έδαφος για επενδύσεις και επιχειρηματική δραστηριότητα.

Τα λάθη του παρελθόντος τα πληρώσαμε με μια μεγάλη κρίση που χτύπησε συνολικά την ελληνική κοινωνία. Συμφωνούμε όλοι ότι το τίμημα ήταν βαρύ.

Αλλά με τις τεράστιες θυσίες του ελληνικού λαού καταφέραμε να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση.

Οι τρεις βασικοί λόγοι που μας ανάγκασαν να ζητήσουμε ειδικό μηχανισμό στήριξης – το Μνημόνιο – έχουνε πλέον αντιστραφεί.

1. Το 2013 για πρώτη φορά μετά το 1948 κατέγραψε πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών ύψους 1,4 δις ευρώ (σύμφωνα με την ΤτΕ).

2. Το δημοσιονομικό έλλειμμα του χθες  μετατράπηκε στο πρωτογενές πλεόνασμα του σήμερα (1,5 δις για το 2013). Διαψεύδοντας τις Κασσάνδρες τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό. Πλεόνασμα που μας επιτρέπει να μιλάμε φέτος για κοινωνικό μέρισμα αντί για νέα μέτρα

3. Οι εξαγωγές προϊόντων το 2013 αντιστοιχούν στο 15% του ΑΕΠ ενώ συνδυαστικά οι εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών στο 29% του ΑΕΠ. Πρόκειται για την καλύτερη επίδοση των τελευταίων δεκαετιών.

4. Τον Απρίλιο η χώρα μας επέστρεψε στις αγορές εκδίδοντας ομόλογα με ιδιαίτερα ελκυστικό επιτόκιο (4,95%). Ενδεικτικά αναφέρω ότι το 10ετές ομόλογο υποχωρεί το τελευταίο διάστημα κάτω από το 6% (5,90%). Την ίδια ώρα το 5ετες σημειώνει ράλι ιστορικών χαμηλών.  Το οποίο σημαίνει ότι οι αγορές προεξοφλούν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Ο αγώνας τώρα είναι σ’ αυτό το περιβάλλον να υλοποιήσουμε σημαντικές νέες επενδύσεις, να διατηρήσουμε την θετική πορεία των εξαγωγών, προσπάθεια που απαιτεί διαρθρωτικές αλλαγές. Απαιτεί πρωτίστως την απενοχοποίηση της επιχειρηματικότητας και την στήριξη του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων όπως π.χ. με την ιδιωτικοποίηση της μικρής ΔΕΗ.

Για την βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος έχουν αναληφθεί σοβαρές θεσμικές πρωτοβουλίες. Στο πλαίσιο του νέου επενδυτικού Ν.4146/2013:

Από τον Σεπτέμβριο λειτουργεί, ο θεσμός του Διαμεσολαβητή του Επενδυτή μέσω του “EnterpriseGreece”, με σκοπό την απεμπλοκή επενδύσεων από γραφειοκρατικά κωλύματα των Δημοσίων Υπηρεσιών.

Από το Νοέμβριο  λειτουργεί επίσης και η Κεντρική Αδειοδοτική Αρχή η οποία εκδίδει τις άδειες δόμησης, εγκατάστασης και λειτουργίας και καταρτίζει τα Ειδικά Χωροταξικά Σχέδια για μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις. Η ίδια η δημιουργία της Γενικής Διεύθυνσης  αποτελεί μια επανάσταση σκέψης για την Δημόσια Διοίκηση. Συμβάλλει καθοριστικά στην άρση των εμποδίων και των αντικινήτρων για τους επενδυτές συγκεντρώνοντας σ’ ένα σημείο την αδειοδοτική διαδικασία.

Δημιουργήθηκε ο θεσμός των ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων), Προεδρικά Διατάγματα που καθορίζουν τον χωροταξικό προσδιορισμό, την επενδυτική ταυτότητα, την χρήση γης και την χωροθέτηση των στρατηγικών επενδύσεων.

Χάρη και σ αυτές τις προσπάθειες βλέπουμε ήδη τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης στο επενδυτικό ενδιαφέρον τόσο μέσα στη χώρα όσο και από το εξωτερικό.

Πρόσφατα το ΚΕΠΕ παρουσίασε μελέτη όπου η Ελλάδα φαίνεται να έχει προσελκύσει τα τελευταία 2 χρόνια επενδύσεις αξίας 37,6 δις ευρώ. Ανάμεσα τους να τονίσω ότι έχουμε τρεις ιδιαίτερα μεγάλες επενδύσεις (Mega Deals) άνω του 1δις ευρώ έκαστη:

Πρώτον, η αξιοποίηση του παλαιού αεροδρομίου του Ελληνικού αποτελεί μια επένδυση 7,5 δις. Επένδυση που δημιουργεί ένα από τα μεγαλύτερα μητροπολιτικά πάρκα στον κόσμο αλλά και συνδυάζεται με ήπια ανάπτυξη οικιστικών, τουριστικών και εμπορικών χρήσεων.

Δεύτερον, επιλέχθηκε ο αγωγός TAP για τη μεταφορά αερίου από Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη, 60% του οποίου θα περάσει από την Ελλάδα, συν. Π/Υ €1,5 δισ. με αναμενόμενη δημιουργία 12.000 θέσεων εργασίας.

Τρίτον, όμιλος υπό την Καναδική Fairfax επενδύει 1,3 δις για την ανακεφαλαιοποίηση της Eurobank.

Αναφερόμενος στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, να σημειώσω ότι στις αιτήσεις για τον αναπτυξιακό νόμο καταγράφηκε σταδιακά από τον πρώτο κύκλο του 2013 αύξηση 40% σε σχέση με τον προηγούμενο του 2012, 57% αύξηση στο δεύτερο κύκλο του 2013, ενώ για τον πρώτο κύκλο του 2014 σημειώθηκε περαιτέρω αύξηση 372%.

Την επιλογή της Κυβέρνησης να στραφεί στην προσέλκυση επενδύσεων μπορεί εύκολα κανείς να τη διαπιστώσει και με την εκστρατεία εξωστρέφειας που εκτελεί η χώρα μας, φέρνοντας πρωτόγνωρα για τα δεδομένα της χώρας αποτελέσματα.  Μόνο πρόσφατα σκεφτείτε ότι οι  19 συμφωνίες που υπέγραψαν πρόσφατα ελληνικές εταιρείες με αντίστοιχες κινεζικές φτάνουν τα 6,5 δις. $.

Όλα αυτά δεν έγιναν πατώντας μαγικά κουμπιά ούτε με διακηρύξεις. Είναι πραγματικά γεγονότα που αποδεικνύουν ότι με σχέδιο και στόχευση μπορούμε να πετύχουμε όσα δεν είχαμε πετύχει όλα αυτά τα χρόνια.

Κύριος όμως στόχος γι αυτή την Κυβέρνηση ήταν και είναι η διευθέτηση του μεγάλου χρέους που συσσωρεύτηκε εδώ και δεκαετίες.

Πριν σας αναφέρει ο κύριος Μηλιός το πώς θα διαπραγματευτεί το χρέος η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ, αξίζει να έχουμε κατά νου ορισμένα πράγματα

1) Συζητάμε σήμερα για το χρέος και τη διευθέτησή του μόνο και μόνο γιατί

a) Διαπραγματευτήκαμε το 2013 στο Eurogroup

b) Πετύχαμε το Πρωτογενές Πλεόνασμα που κάποιοι λοιδωρούν, όχι μόνο ως προαπαιτούμενο αλλά και ως απόδειξη ότι η χώρα είναι αξιόπιστη. Ότι μπορεί να πετύχει τους στόχους που έχει θέσει.

Δεν ξεκινάμε για πρώτη φορά σήμερα να μιλάμε για το χρέος. Έχει δύο φορές καταρχήν μειωθεί το κεφάλαιο του χρέους:

· Πρώτον με το PSI το οποίο βέβαια είχε και αρνητικές παρενέργειες στην χώρα μας.

· Αλλά και με την εθελοντική επαναγορά ομολόγων ( voluntarybuyback) το Δεκέμβριο του 2012.

Η έννοια της βιωσιμότητας βέβαια συνδέεται πάντα με δύο παράγοντες:

– Με τον Πληθωρισμό  και τους ρυθμούς ανάπτυξης.

Γιατί κανένα χρέος δεν είναι βιώσιμο με αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Κι αυτό είναι το στοίχημα που συζητήσαμε πριν ότι καλούμαστε να κερδίσουμε.

Ήδη το ελληνικό χρέος για να ξέρουμε που είμαστε έχει μέση σταθμική διάρκεια για το 2014 τα 15,8 έτη όταν το 2010 ήταν στο 7,1.

Η βιωσιμότητα του χρέους είναι κρίσιμη καθώς η Ελλάδα επανέρχεται στις αγορές μετά το τέλος του προγράμματος. Ήδη έχουμε εξασφαλίσει ότι την πρώτη 20ετία (2016-2036) οι ανάγκες αναχρηματοδότησης του Ελληνικού δημοσίου χρέους είναι ιδιαίτερα χαμηλές σε σχέση με το παρελθόν.

Άρα ήδη έχουν γίνει πολλά.

Από δω και πέρα πρέπει να συνεχίσουμε το διάλογο γιατί τίποτα δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς διάλογο και διαπραγμάτευση. Οι βερμπαλισμοί για μονομερείς ενέργειες και τα γιουρούσια δεν βοηθούν σε καμία περίπτωση την εθνική στρατηγική της χώρας.

Και βλέπουμε σε περιπτώσεις όπως η Αργεντινή τις αρνητικές συνέπειες μονομερών πρακτικών. Γενικότερα πάντως ότι όλη η Ευρώπη πλέον έχει ένα πρόβλημα συσσωρευμένου επιπέδου χρέους και επίσης αρκετά χαμηλό πληθωρισμό είναι κάτι που πρέπει να ληφθεί υπόψη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.    

Έχω μιλήσει ήδη από το 2010, για την ανάγκη του Νομισματοποίηση του Χρέους (Monetization Debt) μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ECB).

Δηλαδή να δανείζεται συνολικά η Ευρωζώνη για την κάλυψη των αναγκών των κρατών-μελών. Αυτό βέβαια απαιτεί πιθανότατα ακόμα μεγαλύτερες δεσμεύσεις απ’ τα κράτη μέλη.

Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να αναλογιστούμε και να συζητήσουμε.

Η λύση για την Ελλάδα απαιτεί τον συνδυασμό επέκτασης της διάρκειας δανεισμού και της μείωσης των επιτοκίων. Ώστε να μειωθεί περαιτέρω η σημερινή πραγματική αξία.

Ιδανικά δε κι αυτό για μένα είναι το μεγάλο κλειδί σε βάθος 10ετίας είναι αυτά τα δάνεια που έχουμε πάρει απ’ το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF)  να μπουν στην αγορά.

Ώστε να μπορέσει σε συνθήκες ευημερίας η Ελλάδα να τα επαναγοράσει στην πραγματική τους αξία. Αυτό θα αποτελέσει το μεγαλύτερο κούρεμα που μπορεί να γίνει στο ελληνικό χρέος.

Πάντως η συναίνεση για την καλύτερη λύση για το χρέος είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Παρόλα αυτά αντιμετωπίζουμε καθημερινά δηλώσεις και πρωτοβουλίες της αντιπολίτευσης που επιδιώκουν το αντίθετο. Δηλώσεις που προκαλούν το φόβο των επενδυτών, όπως αυτές που έκανε η κυρία Ουζουνίδου του ΣΥΡΙΖΑ πριν λίγες ημέρες για τον αγωγό ΤΑΡ.

Οι ακροβατισμοί τύπου Αργεντινής και η θεώρηση ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι ένα απομονωμένο νησί που τίποτα δεν το επηρεάζει δεν έχουν επαφή με την πραγματικότητα. Δεν μπορούμε να θεωρούμε ότι η Ελλάδα μπορεί να κάνει μονομερώς ενέργειες χωρίς αυτό να έχει παρενέργειες στην αγορά.

Στην παγκοσμιοποιημένη αγορά στην οποία λειτουργεί και η χώρα μας κάθε εξέλιξη μπορεί να επηρεάσει την εσωτερική μας οικονομική δραστηριότητα. Εκτός και εάν επιλέξουμε άλλου τύπου οικονομική θεώρηση. Κάτι που ελάχιστες χώρες έχουν επιλέξει, όπως η Κούβα ή η Βενεζουέλα. Αυτό μπορεί να μας το εξηγήσει καλύτερα ο κύριος Μηλιός εάν τον αντιπροσωπεύει.

Εμείς, επιλέξαμε το δρόμο της ευθύνης και σε αυτό το δρόμο θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε. Με σεβασμό στους κόπους και τις θυσίες του ελληνικού λαού. Χωρίς ακρότητες και πολιτικά τεχνάσματα που μόνο κακό έκαναν στην ελληνική κοινωνία. Θα συνεχίσουμε το έργο μας με στόχο την ανάκαμψη της . Για να μπορέσει η χώρα να ξαναγίνει σταθμός της εμπορικής δραστηριότητας στην περιοχή της Μεσογείου και της ΝΑ Ευρώπης.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ»