Η Ελλάδα σήκωσε και συνεχίζει να σηκώνει δυσανάλογα το βάρος της μεταναστευτικής κρίσης στην Ευρώπη. Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει πλέον αποδείξει την σαφή αλλαγή πολιτικής. Η Ελλάδα έχει ανακτήσει τον έλεγχο στο μεταναστευτικό, καθώς υπάρχει σαφής, ουσιαστική και δραστική αλλαγή σε όλους τους τομείς.
*Άρθρο του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Νότη Μηταράκη στο "Παρόν" της Κυριακής
Μεγάλη συμβολή στην αλλαγή της εικόνας έχει η αποτελεσματική φύλαξη των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων μας και ανατολικών συνόρων της Ευρώπης και η καθημερινή μάχη με τα κυκλώματα των λαθροδιακινητών που δρούσαν ανεξέλεγκτα τα προηγούμενα χρόνια. Η αλλαγή πολιτικής σε αυτό το κρίσιμο θέμα, έχει οδηγήσει στην μείωση κατά - 80% των μεταναστευτικών ροών σε σχέση με πέρυσι, την ίδια στιγμή που άλλες χώρες καταγράφουν σημαντική αύξηση. Έχει επίσης φέρει σε δύσκολη θέση τα κυκλώματα των λαθροδιακινητών που χάνουν πολλά χρήματα, όσους, εκούσια ή ακούσια τα στηρίζουν και την Τουρκία που συνεχίζει, αδρανώντας ή υποκινώντας, να εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό.
Πέρα από απάνθρωπο, είναι εγκληματικό να επιτρέπεται να προσπαθούν να διασχίσουν το Αιγαίο φουσκωτές βάρκες που δεν πληρούν καμία προϋπόθεση ασφαλείας και οδηγούνται από ανθρώπους χωρίς άδεια και γνώση των κανόνων της θάλασσας. Και είναι αδιανόητο εκείνοι που το επιτρέπουν, πέραν του ότι παραβιάζουν την Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, να βάζουν εν γνώσει τους, σε μεγάλο κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.
Η Ελλάδα, σε μία εποχή που η ασφάλεια προβάλλει ως βασικό ζητούμενο για τους λαούς της Ευρώπης, θα συνεχίσει να προστατεύει – σε συνεργασία με την FRONTEX - τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Πάντα στη βάση του διεθνούς δικαίου, των ευρωπαϊκών αξιών και των κανόνων εμπλοκής στη θάλασσα. Δεν θέλουμε και δεν είμαστε πλέον η πύλη εισόδου μεταναστών στην Ευρώπη.
Ωστόσο, η Τουρκία δεν υλοποιεί την ξεκάθαρη δέσμευση που έχει αναλάβει απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και την διεθνή κοινότητα. Δεν εμποδίζει την αναχώρηση βαρκών από τα παράλια της με προορισμό την θάλασσα του Αιγαίου. Και επιτρέπει στα κυκλώματα λαθροδιακινητών να βάζουν σε κίνδυνο τις ζωές χιλιάδων αδύναμων ανθρώπων. Οι μαρτυρίες των 32 διασωθέντων από το πρόσφατο ναυάγιο ανοιχτά της Λέσβου είναι απολύτως ενδεικτικές. Κάλεσαν τον αριθμό έκτακτης ανάγκης, τους προσέγγισε τουρκική ακταιωρός, η οποία, όμως, στη συνέχεια δεν τους παρείχε καμία βοήθεια, δεν τους διέσωσε και τους προέτρεψε να διασχίσουν παράτυπα τα θαλάσσια σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία αψηφά τις διεθνείς της υποχρεώσεις και εργαλειοποιεί την ανθρώπινη δυστυχία. Την στιγμή που αποφεύγει με τόσο εξόφθαλμο τρόπο να περιφρουρήσει τα ευρωπαϊκά σύνορα, αρνείται - με πρόσχημα τον κορωνοϊό - να δεχθεί και επιστροφές στη βάση της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας. Εναπόκειται, πλέον, στην ευρωπαϊκή βούληση το πότε, αλλά και το πως θα έρθει η γείτονα χώρα προ των ευθυνών της. Η διεθνής κοινότητα οφείλει, με καίριες και αυστηρές παρεμβάσεις, να προστατεύσουν ανθρώπινες ζωές, συμβάλλοντας ουσιαστικά στον πλήρη τερματισμό των παράτυπων διαδρομών των λαθροδιακινητών. Να αποσαφηνίσει προς πάσα κατεύθυνση ότι ανθρωπισμός δεν είναι οι ακυβέρνητες βάρκες του Αιγαίου, αλλά η ολοκληρωμένη προστασία των συνόρων. Να εξοβελίσει όλους όσοι βάζουν με τις πράξεις τους σε κίνδυνο χιλιάδες ανθρώπινες ζωές. Από όπου και αν προέρχονται.
Η συνέχιση της αποτελεσματικής φύλαξης των συνόρων μας, είναι προϋπόθεση για να συνεχίσουμε να μειώνουμε τις επιπτώσεις του μεταναστευτικού τόσο στα νησιά όσο και στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Μέσα στο 2020 μειώθηκαν, στο σύνολο, κατά 25 χιλιάδες οι διαμένοντες στις δομές φιλοξενίας. Σε όλη τη χώρα, από 93 χιλιάδες τον Ιανουάριο σε 68 χιλιάδες σήμερα. Η μείωση είναι ιδιαιτέρως αισθητή στα νησιά μας. Χάρη στην επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου, καθώς έχουμε πλέον την ταχύτερη Υπηρεσία Ασύλου στην Ευρώπη. Χάρη στις απελάσεις, τις εθελοντικές επιστροφές, το πρόγραμμα μετεγκατάστασης που υλοποιούμε.
Συνεχίζεται η αποσυμφόρηση ολόκληρης της χώρας και η κυβέρνηση, στο πλαίσιο της δέσμευσής της για μείωση των επιπτώσεων του μεταναστευτικού στην ηπειρωτική χώρα, είναι πλέον σε θέση να προγραμματίζει μείωση των δομών φιλοξενίας. Μιλάμε πλέον για λιγότερες και πιο ασφαλείς δομές. Δομές κλειστές και ελεγχόμενες που ανταποκρίνονται στις διεθνείς μας υποχρεώσεις και ενισχύουν τόσο τη δημόσια υγεία όσο και τη δημόσια ασφάλεια.
Επίσης, μέσα στο 2020 μεταφέραμε όλα τα ασυνόδευτα ανήλικα από τα νησιά σε ασφαλείς θέσεις φιλοξενίας και καταργήσαμε την ντροπιαστική πρακτική της παραμονής τους σε αστυνομικά τμήματα. Μία πρακτική που αποτελούσε κόλαφο για την Ελλάδα επί 20 χρόνια και μας είχε φέρει σε θέση απολογούμενου έναντι των ευρωπαϊκών οργάνων και δικαιϊκών θεσμών. Μία πραγματικά ανθρωπιστική πράξη, μία θετική είδηση για τη χώρα μας για την οποία ξένοι φορείς που μας παρακολουθούν στενά και αυστηρά σε κάθε μας βήμα, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης αλλά και το Human Rights Watch, ήδη επικροτούν.
Η επούλωση των πληγών της μετανάστευσης για την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη, σε πείσμα πολλών, είναι σε εξέλιξη. Και είναι για εμάς βάση διαπραγμάτευσης στις εν εξελίξει συζητήσεις για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου. Είναι δεδομένη η απαίτησή μας να μοιραστούν οι εταίροι μας στην ΕΕ το βάρος, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Οφείλουν να δείξουν έμπρακτη αλληλεγγύη. Μία αλληλεγγύη που δεν πρέπει να περιοριστεί σε ευχολόγια και παροχές. Πρέπει να υπάρξει εμφανής ισορροπία μεταξύ της ευθύνης και της αλληλεγγύης ανάμεσα στα κράτη – μέλη.
